Στρατηγικές και διλήμματα μετά το πρώτο κύμα δημοσκοπήσεων

Εκλογική αναμέτρηση σε κινούμενη άμμο δείχνει το πρώτο κύμα των δημοσκοπήσεων που διαμορφώνουν και τις στρατηγικές των κομμάτων στον δρόμο - εξπρές προς τις κάλπες της 20ης Σεπτέμβρη. Το τελικό εύρος της, οριακής αυτή τη στιγμή, διαφοράς ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ, το ποιό θα είναι και με ποια ποσοστά τρίτο κόμμα, και το εάν τελικά η νέα Βουλή θα είναι οκτακομματική ή εννεακομματική (εάν δηλαδή θα μπουν ή όχι οι Ανεξάρτητοι Έλληνες) είναι ...
τα τρία μεγάλα ζητούμενα στην αφετηρία αυτής της σύνθετης προεκλογικής περιόδου – μια αφετηρία, που βρίσκει τους ψηφοφόρους αμήχανους, αναποφάσιστους και απογοητευμένους και τα κομματικά επιτελεία σε στρατηγικό επαναπροσδιορισμό.


Ο ΣΥΡΙΖΑ

Στον ΣΥΡΙΖΑ το υπ’ αριθμόν ένα πρόβλημα είναι η αποσυσπείρωση της βάσης των ψηφοφόρων του. Το πρώτο κύμα δημοσκοπήσεων δείχνει τα ποσοστά συσπείρωσης του κόμματος μόλις στο 50 με 55%, γεγονός που αποτυπώνει και το κύμα απογοήτευσης μετά την υπογραφή του Μνημονίου και την απώλεια της «ελπίδας» του Γενάρη.

Στην Κουμουνδούρου, ωστόσο, τονίζουν το γεγονός ότι οι απογοητευμένοι και, σε σημαντικό βαθμό, αποπροσανατολισμένοι ψηφοφόροι δεν έχουν στραφεί σε άλλη παράταξη, θεωρούν ότι παρά την εσωκομματική αιμορραγία οι απώλειες προς τη ΛΑΕ του Παναγιώτη Λαφαζάνη δεν θα ξεπεράσουν το 3,5% με 4% σε σχέση με το 36% των εκλογών του Ιανουαρίου και εκτιμούν ότι η ψαλίδα με τη ΝΔ που οι δημοσκοπήσεις την δίνουν τώρα από 1% έως 3,5% θα φθάσει «άνετα σε ένα καθαρό προβάδισμα πάνω από 5%» έως τις 20 Σεπτεμβρίου.

Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός η Κουμουνδούρου επιστρατεύει το «όπλο» Τσίπρα, ποντάρει στις αντοχές του πολιτικού κεφαλαίου του πρώην πρωθυπουργού και στη «σχέση ειλικρίνειας» που έχει χτίσει με τους ψηφοφόρους και βάζει ως κεντρικό εκλογικό δίλημμα τη σύγκρουση ανάμεσα στο «νέο» και το «παλιό».

Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, άλλωστε, έθεσε χθες το διακύβευμα της κάλπης διαμηνύοντας από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ ότι οι κάλπες της 20ης Σεπτέμβρη θα κρίνουν «εάν θα πάμε μπροστά ή εάν θα επιτρέψουμε στο παλιό να επιστρέψει» και να υλοποιήσει τα σενάρια της αριστερής παρένθεσης.

Με αυτό το δίλημμα και με την προσωποκεντρική καμπάνια Τσίπρα η Κουμουνδούρου στοχεύει να ανακόψει και την ενισχυμένη, κατά τις πρώτες δημοσκοπήσεις, δυναμική Μεϊμαράκη. Ο Αλέξης Τσίπρας διατηρεί μεν το προβάδισμα ως καταλληλότερος πρωθυπουργός αλλά ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης έχει κλείσει την ψαλίδα. Στόχος του στρατηγικού σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ είναι να ακυρωθεί οποιαδήποτε αίσθηση «νέου» επιχειρεί να εκπέμψει ο μεταβατικός (;) πρόεδρος της ΝΔ και να καταδειχθεί ότι εξακολουθεί να εκπροσωπεί το παλαιό, φθαρμένο και χρεοκοπημένο πολιτικό σύστημα. Στο πλαίσιο αυτό, το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ δεν θα είναι καθόλου φειδωλό στην υπενθύμιση των έργων και των ημερών της ΝΔ αλλά και της ανάδειξης των «βαριδιών» που παραμένουν στα ψηφοδέλτιά της.

Από τα ποιοτικά στοιχεία των μετρήσεων εντοπίζονται επίσης αρνητικοί οιωνοί σε ό,τι αφορά την επιρροή στους νέους ψηφοφόρους – ψηφοφόρους, που στις εκλογές του Γενάρη είχαν στραφεί μαζικά και συντριπτικά στον ΣΥΡΙΖΑ. Σ’ αυτή την εκλογική αναμέτρηση ο ενθουσιασμός δεν είναι ανάλογος, ενώ προκαλεί προβληματισμό η απολιτίκ μεν, οργισμένη δε στροφή αρκετών νέων ψηφοφόρων στην Ένωση Κεντρώων του Λεβέντη.

Η Νέα Δημοκρατία

Στη ΝΔ η συσπείρωση είναι σαφώς υψηλότερη από εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ, αγγίζει ήδη το 75% και, όπως επιβεβαιώνουν οι πρώτες μετρήσεις, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης έχει καταφέρει να επικοινωνήσει και να πείσει την παραδοσιακή βάση του κόμματος και να επαναπροσελκύσει ψηφοφόρους από τους Ανεξάρτητους Έλληνες και την Χρυσή Αυγή. Ωστόσο, το μεγάλο στοίχημα είναι η διεύρυνση αυτής της επιρροής και, κυρίως, η διείσδυση στον κεντρώο – ή, κατά την καραμανλική ορολογία «μεσαίο» - χώρο με τον οποίο η σχέση της ΝΔ τραυματίστηκε βαριά επί των… ακραίων ημερών Σαμαρά.

«Εκφράζουμε το κέντρο, λέμε όχι στις ακρότητες», ήταν το χαρακτηριστικό μήνυμα που έστειλε ο ίδιος ο αρχηγός της ΝΔ στην πρώτη προεκλογική του ομιλία στη Χαλκίδα, το στοίχημα του «μεσαίου χώρου» όμως είναι ένα στοίχημα που δεν μπορεί να κερδηθεί εύκολα, ειδικά μέσα στα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια αυτής της συγκεκριμένης περιόδου. Στη Συγγρού ωστόσο η ευφορία από τη μείωση της ψαλίδας με τον ΣΥΡΙΖΑ ενισχύει κατακόρυφα και τα πονταρίσματα στην προσωπική δυναμική του «προφίλ Μειμαράκη». Εξ ου και η στρατηγική της ΝΔ προβλέπει μετωπικές συγκρούσεις, σκληρή ρητορική και ευθείες προσωπικές επιθέσεις κατά Τσίπρα.

Σ’ αυτή τη γραμμή εντάσσεται και η σταθερή προβολή της ανάγκης κυβερνητικών συνεργασιών – μια γραμμή, που έχει ως στόχο την ανάδειξη της ΝΔ σε δύναμη ευθύνης σε αντίθεση με τον «αλαζόνα Τσίπρα» που επιμένει σε συνεργασία μόνον με τους ΑΝΕΛ.

Το Ποτάμι

Στη μάχη των ρυθμιστών, το ντέρμπι είναι σύνθετο, με πολλαπλές πολιτικές παραμέτρους και εξισώσεις και με προφανή φόβο ξανά την πιθανή, τρίτη θέση της Χρυσής Αυγής.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης διαπιστώνει ότι διατηρεί μεν, σε γενικές γραμμές, τις δυνάμεις του αλλά δεν έχει καταφέρει να χτίσει δυναμική περαιτέρω ανόδου. Οι καθαρές νεοφιλελεύθερες θέσεις που υιοθέτησε το Ποτάμι σε καίρια ζητήματα δείχνουν να του στερούν τη δυνατότητα άντλησης από την δεξαμενή των απογοητευμένων ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ταυτόχρονα καλείται να δώσει μάχη για να αποτινάξει την σταθερή ταύτισή του από τον Αλέξη Τσίπρα με την «Εθνική της διαπλοκής» και το παλαιό πολιτικό σύστημα.

Ακριβώς αυτός ο διαχωρισμός, η ανάδειξη του Ποταμιού ως «νέου» και «άφθαρτου» πολιτικού σχήματος, θα είναι ο κεντρικός άξονας πάνω στον οποίο θα κινηθεί ο Σταύρος Θεοδωράκης τις επόμενες 21 ημέρες, προβάλλοντας ταυτόχρονα τον ρόλο του εγγυητή της σταθερότητας και της συμβολής του κόμματος στη διατήρηση του ευρωπαϊκού προφίλ της χώρας.

Το ΠΑΣΟΚ

Η σταθερότητα της ψήφου διαμαρτυρίας στο ΚΚΕ δεν δείχνει αυτή τη στιγμή ικανή να αλλάξει τα δημοσκοπικά και εκλογικά δεδομένα, ενώ η – μακρά πλέον – ιδεολογική και πολιτική ναυτία των… ΠΑΣΟΚ αποτυπώνεται εκ νέου και στις πρώτες προεκλογικές μετρήσεις. Το ΠΑΣΟΚ μπαίνει μεν στη Βουλή αλλά με ποσοστά που δεν του δίνουν ρόλο αυτόνομου ρυθμιστή και οι προσπάθειες της Φώφης Γεννηματά για επανένωση των «κεντροαριστερών δυνάμεων» δείχνουν να περιορίζονται στην, επικοινωνιακού τύπου κυρίως, συνεργασία με τη ΔΗΜΑΡ.

Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα επιμείνει μέχρι τέλους στη γραμμή αυτή προσδοκώντας σε συστρατεύσεις μεμονωμένων έστω στελεχών. Με απόντα όμως τον Γιώργο Παπανδρέου και με τον Φώτη Κουβέλη να διαχωρίζει τη θέση του με τη ΔΗΜΑΡ και να φλερτάρει εκ νέου με τον ΣΥΡΙΖΑ οι δυνατότητες μοιάζουν περιορισμένες. Ο ενεργός παράγων Βενιζέλος, άλλωστε, εξακολουθεί να διαβρώνει τόσο δημοσκοπικά όσο και πολιτικά την όποια επιχείρηση ανάνηψης.

Η ΛΑΕ και οι ΑΝΕΛ

Στο μέτωπο της Λαϊκής Ενότητας, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι το τίμημα εσωστρέφειας που πληρώνει ο ΣΥΡΙΖΑ από τη διάσπαση είναι δυσανάλογα βαρύ σε σχέση με την, έως τώρα τουλάχιστον, εκλογική επιρροή του νέου κόμματος Λαφαζάνη. Η ΛΑΕ κατήγγειλε ήδη ως «αναξιόπιστες» τις δημοσκοπήσεις που τις δίνουν ποσοστά λίγο κάτω ή λίγο πάνω από το 4% και σ’ αυτή τη σκληρή γραμμή αναμένεται να επιμείνει μέχρι τέλους ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, επιχειρώντας ταυτόχρονα να καρπωθεί τα μέγιστα δυνατά οφέλη από τον θόρυβο που προκάλεσαν οι μαζικές αποχωρήσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ανάλογες καταγγελίες για τις δημοσκοπήσεις επιλέγουν και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες για τους οποίους μόνον δύο μετρήσεις, της Marc και της Kappa Research, δείχνουν έστω και οριακή (με 3%) είσοδο στη Βουλή. Η απώλεια της αντιμημονιακής ταυτότητας, όμως, δείχνει να έχει αποδυναμώσει καίρια το κόμμα του Πάνου Καμμένου που δύσκολα μπορεί να παρουσιάσει νέο, πειστικό πολιτικό αφήγημα έως τις 20 Σεπτέμβρη.
tvxs