Πέμπτη 30 Ιουλίου 2015

Mπρος συνέδριο και πίσω... δημοψήφισμα

Φουρτούνα σε... αχαρτογράφητα νερά η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής
Αν ένα στοιχείο μπορεί να χαρακτηρίσει την κατάσταση στο κομματικό τοπίο του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό είναι η ρευστότητα. Και μέσα σε αυτή τη συγκυρία, η Κεντρική Επιτροπή καλείται σήμερα στις 10 το πρωί στο «Σινέ Κεραμεικός» να αποφανθεί ποια είναι η δέουσα διαδικασία προκειμένου η Κουμουνδούρου να περάσει τον «κάβο» της σύναψης του νέου προγράμματος με τους δανειστές.

Ο...
Αλέξης Τσίπρας στη χθεσινή του συνέντευξη στον ρ/σ «Στο Κόκκινο» εμφανίστηκε πρώτη φορά τόσο επιθετικός έναντι των εσωκομματικών διαφωνούντων, ενώ σήμερα αναμένεται να προτείνει τη διεξαγωγή έκτακτου συνεδρίου τον Σεπτέμβριο.

Εν είδει όμως «άσου στο μανίκι» αναμένεται να προτείνει τη διεξαγωγή εσωκομματικού δημοψηφίσματος το προσεχές Σαββατοκύριακο, αν η Αριστερή Πλατφόρμα επιμείνει να ζητά την άμεση λήψη αποφάσεων πριν από τη σύναψη της νέας σύμβασης με τους δανειστές.

Αυτό προανήγγειλε, άλλωστε, στη συνέντευξή του, λέγοντας ότι «αν υπάρχει η απαίτηση να τοποθετηθεί το κόμμα πριν υπογραφεί συμφωνία, δεν μπορεί να πάρει την απόφαση αυτή η Πολιτική Γραμμματεία ή η Κεντρική Επιτροπή. Θα χρειαστεί να γίνει δημοψήφισμα, ώστε να λάβουν την απόφαση όλα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτή η πρόταση δεν αναιρεί την ανάγκη για έκτακτο συνέδριο».

Βέλη στους αντιρρησίες

Ο πρωθυπουργός όμως έστρεψε τα βέλη του προς τους διαφωνούντες, κατηγορώντας τους για «λαθροχειρία» στην ανάγνωση του αποτελέσματος του «Οχι» στο δημοψήφισμα, αλλά και ότι πιθανόν σχεδίαζαν τη ρήξη εδώ και καιρό. «Δεν θα χαρίσουμε σε κανέναν την τεράστια νίκη του “Οχι” ούτε και σε αυτούς που επιχειρούν να το εκμεταλλευτούν εκ του ασφαλούς» είπε ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνοντας ότι το μεγάλο «Οχι» του δημοψηφίσματος δεν ήταν μεγάλο «Ναι» σε εθνικό νόμισμα. «Αφού εξασφαλίστηκε ότι θα είναι ανοιχτές οι τράπεζες άλλαξε η γραμμή τους: “Εσύ να ψηφίσεις και εγώ θα κρατήσω την ιδεολογική μου καθαρότητα”» είπε χαρακτηριστικά.

Εστιάζοντας, πάντως, στις αρχές της συντροφικότητας εντός του ΣΥΡΙΖΑ, επισήμανε ότι θα περίμενε οι διαφωνούντες να τηρήσουν θετική στάση μέχρι την υπογραφή της σύμβασης και έπειτα να προχωρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ συντεταγμένα στον επαναπροσδιορισμό της στάσης του. «Πολύ φοβάμαι όμως ότι η στάση τους είναι στο πλαίσιο κάποιων αποφάσεων ρήξης που είχαν ληφθεί εδώ και καιρό και έχουν απόληξη τη διάσπαση», συμπλήρωσε ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας χαρακτηριστικά ότι «υπερασπιζόμαστε την ενότητα αλλά δεν υπάρχει εκβιασμένη ενότητα».

Για τη διενέργεια δημοψηφίσματος «απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ζητηθεί από το 15% των μελών που έχουν εκπληρώσει τις οικονομικές τους υποχρεώσεις ή από την απόλυτη πλειοψηφία των μελών της Κ.Ε.», αναφέρεται ρητά στο καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ. Με άλλα λόγια, για τη διενέργεια εσωκομματικού δημοψηφίσματος απαιτείται είτε η συγκέντρωση των υπογραφών περισσότερων από 5.000 μελών του κόμματος (επί συνόλου περίπου 35.000), είτε η συναίνεση της πλειοψηφίας της Κεντρικής Επιτροπής.

Δεδομένης της συγκυρίας και των χρονικών περιορισμών, οι απαιτούμενες υπογραφές των μελών δεν είναι δυνατόν να συγκεντρωθούν μέχρι σήμερα το πρωί. Εναπόκειται, λοιπόν, στο κορυφαίο πολιτικό όργανο του ΣΥΡΙΖΑ να αποφασίσει. Και εκεί όμως οι αριθμητικοί συσχετισμοί των τάσεων δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικοί για το ενδεχόμενο διενέργειας δημοψηφίσματος το Σαββατοκύριακο, μια και εντός της «πλειοψηφίας» δεν καταγράφεται η σύμφωνη γνώμη του συνόλου των τάσεων.

Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι η ιδέα για διενέργεια δημοψηφίσματος θα εγκαταλειφθεί εύκολα από την ηγετική ομάδα που περιστοιχίζει τον Αλέξη Τσίπρα. Δεν αποκλείεται δηλαδή, αν τελικά η σύναψη νέας δανειακής σύμβασης μετατεθεί για διάφορους λόγους για μετά την 20ή Αυγούστου, ο πρωθυπουργός να επαναφέρει το αίτημα για δημοψήφισμα, αυτή τη φορά με την ενεργό συμμετοχή των τάσεων που τον στηρίζουν αναφανδόν στις επιλογές του.

Οι τάσεις

Στην «πλειοψηφία» ανάμεσα στα 201 στελέχη της Κεντρικής Επιτροπής συναντώνται τέσσερις τάσεις και ομαδοποιήσεις. Αυτές με σειρά μεγέθους είναι οι ακόλουθες: οι «53+» με πάνω από 50 μέλη, η Ενωτική Κίνηση με 37 μέλη, η Πλατφόρμα 2010 με 18 μέλη και οι τρεις Πασοκογενείς, που δεν αποτελούν, όμως, «σκληρή» ομάδα. Πέραν αυτών υπάρχουν ακόμα πέντε μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, τα οποία συντάσσονται με την πλειοψηφία. Ωστόσο –ελέω των πρόσφατων εξελίξεων– κρατούν κλειστά τα «χαρτιά» τους για το με ποια τάση θα συνταχθούν ενεργά το επόμενο διάστημα.

Η «μειοψηφία» της Κεντρικής Επιτροπής αριθμεί τέσσερις «σκληρές» ομαδοποιήσεις, αλλά και αρκετά «ανένταχτα» στελέχη. Η Αριστερή Πλατφόρμα, που αποτελεί άθροισμα του Αριστερού Ρεύματος (Π. Λαφαζάνης) και του Κόκκινου Δικτύου (Α. Νταβανέλος), αριθμεί 60 μέλη στην Κεντρική Επιτροπή. Η ΚΟΕ, που προ μηνών «μεταπήδησε» στην εσωκομματική «αντιπολίτευση», επηρεάζει 20 μέλη του οργάνου, η Κομμουνιστική Τάση αριθμεί δύο μέλη και οι Ανένταχτοι Εντός ΣΥΡΙΖΑ ακόμα δύο μέλη. Από εκεί και πέρα υπάρχουν ακόμα τέσσερα στελέχη που αντιτίθενται στους χειρισμούς του Αλέξη Τσίπρα, όπως ο Γιάννης Μηλιός και η Ελένη Πορτάλιου.

Οσον αφορά το ερώτημα για τη διεξαγωγή η μη έκτακτου συνεδρίου, τα δεδομένα είναι λίγο πολύ αναμενόμενα. Ολες οι τάσεις της «πλειοψηφίας» τάσσονται ενεργά υπέρ της συγκεκριμένης πρότασης, καθώς τόσο η Ενωτική Κίνηση όσο και η Πλατφόρμα 2010 τάσσονται αναφανδόν υπέρ των χειρισμών Τσίπρα. Οι δε «53+» επίσης στηρίζουν τη συγκεκριμένη επιλογή, με στελέχη τους να επισημαίνουν ότι αφενός πρέπει να το κόμμα συντεταγμένα να προχωρήσει σε μια σε βάθος αποτίμηση της μέχρι τώρα πορείας και των επιλογών του ιδίου και της κυβέρνησης, αλλά και να διαφυλαχθεί η ενότητα του κόμματος ως «κόρη οφθαλμού» μπροστά σε ένα αβέβαιο πολιτικό σκηνικό.

Για το ίδιο θέμα η Αριστερή Πλατφόρμα διατυπώνει έντονες διαφωνίες, αντιτείνοντας τον επείγοντα χαρακτήρα των καταστάσεων. Αντί ενός έκτακτου συνεδρίου τον Σεπτέμβριο, τα τρία στελέχη της τάσης στην Πολιτική Γραμματεία αντιπρότειναν «την άμεση σύγκληση του διαρκούς συνεδρίου, πριν συναφθεί οποιαδήποτε νέα μνημονιακή συμφωνία, ώστε το κόμμα να μη βρεθεί προ τετελεσμένων». Υπό αυτό το πρίσμα η έγκριση από την Κεντρική Επιτροπή της διεξαγωγής έκτακτου συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιη.

Οι χρόνοι και το σώμα

Ποια είναι η ειδοποιός διαφορά ανάμεσα σε ένα έκτακτο και σε ένα διαρκές συνέδριο; Η σύσταση του σώματος του εκάστοτε συνεδρίου, καθώς στο διαρκές το σώμα αποτελείται από τους εκλεγμένους του ιδρυτικού συνεδρίου του 2013, ενώ για το έκτακτο πρέπει να εκλεγούν εκ νέου από τη βάση του ΣΥΡΙΖΑ.

Για να γίνει εύκολα αντιληπτό, το σώμα του διαρκούς συνεδρίου περιλαμβάνει τα παλιότερα μέλη του κόμματος, ενώ οι συσχετισμοί ανάμεσα στην «πλειοψηφία» και τη «μειοψηφία» μπορεί να είναι πλέον αμφίρροποι. Εν αντιθέσει, αν διεξαχθεί έκτακτο συνέδριο, τότε η «τράπουλα» ανακατεύεται, ενώ οι συσχετισμοί είναι πιθανότατα αρκετά πιο ευνοϊκοί για την ηγετική ομάδα του Αλέξη Τσίπρα.

Για να «απαντήσει» ο Αλέξης Τσίπρας στο επιχείρημα της Αριστερής Πλατφόρμας περί του έκτακτου χαρακτήρα της κατάστασης, πρόκειται να παρουσιάσει το επιχείρημα της δημοκρατίας στη βάση. Θα προβάλει δηλαδή την ανάγκη να τοποθετηθούν τα μέλη του κόμματος διά ενός δημοψηφίσματος, σε μια προσπάθεια να προσεγγίσει ο «κοινωνικός ΣΥΡΙΖΑ» τον «κομματικό ΣΥΡΙΖΑ».

Ευαίσθητες ισορροπίες

Φαίνεται πάντως ότι, δεδομένης της άρνησης της Αριστερής Πλατφόρμας να συμφωνήσει για το δημοψήφισμα, το «μπαλάκι» περνά στις τάσεις της «πλειοψηφίας». Υπενθυμίζεται ότι τα τρία μέλη της Αριστερής Πλατφόρμας στην Π.Γ., στην προχθεσινή τους δήλωση, επισήμαναν ότι «θα είναι τουλάχιστον παράδοξο λίγες εβδομάδες μετά το μεγάλο “Οχι” στο λαϊκό δημοψήφισμα, το κόμμα που πρωτοστάτησε στη μάχη της 5ης Ιούλη να ζητά τώρα από τα μέλη του να εγκρίνουν το “Ναι” στο Μνημόνιο 3».

Αν τελικά η πρόταση Τσίπρα για δημοψήφισμα φτάσει στη «βάσανο» της ψηφοφορίας, τον ρόλο του ρυθμιστή θα αναλάβει η τάση της πλειοψηφίας «53+». Και αυτό επειδή κορυφαία στελέχη της απορρίπτουν την ιδέα.

Οπως έλεγαν χαρακτηριστικά στην «Εφ.Συν.», η διαδικασία ενός δημοψηφίσματος είναι «πολωτική και διχαστική», ενώ η πολύ σύντομη διενέργειά του «δεν αφήνει περιθώριο για καμία συζήτηση, δεν επιτρέπει την εις βάθος ανάλυση των πολιτικών δεδομένων και τελικά απαγορεύει τη σύνθεση των διαφορετικών απόψεων, που αποτελεί καθοριστικό στοιχείο στην Αριστερά και τον ΣΥΡΙΖΑ».

Είναι δυνατή η σύγκλιση των διαφορετικών απόψεων στον ΣΥΡΙΖΑ; Με δεδομένο ότι ο πρωθυπουργός μίλησε για «ρήξη» που παρατηρείται εδώ και μήνες, η ενότητα του κόμματος παραμένει εξαιρετικά αμφίβολη, ιδιαίτερα και μετά τις αποσυσπειρωτικές κινήσεις που καταγράφονται από τις τάσεις της «μειοψηφίας».

Η σημερινή Κεντρική Επιτροπή, που θα συζητήσει επί του διαδικαστικού –που στην περίπτωση της Αριστεράς έχει καθαρά πολιτικές απολήξεις– θα είναι το πρώτο «σήμα» για το τι μέλλει γενέσθαι τις επόμενες εβδομάδες και μήνες.

Δεν υπάρχουν σχόλια: