Οι 50 αποχρώσεις του χρέους

Η συζήτηση για το ελληνικό χρέος ξεκίνησε στο χθεσινό Γιούρογκρουπ, ωστόσο είναι ακόμη πολύ νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα. Πόσο μάλλον όταν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των Ευρωπαίων πιστωτών, το χρέος της Ελλάδας θα μπορούσε να φτάσει ακόμη και στο 258,3% του ΑΕΠ ώς το 2060 ή, αντίθετα, να μειωθεί στο 62,6% του ΑΕΠ.

Η αμερικανική Wall Street Journal έφερε... στη δημοσιότητα χθες την ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους που κατάρτισε η ευρωπαϊκή πλευρά.

Η ανάλυση εξετάζει τέσσερα διαφορετικά σενάρια για την πορεία της ελληνικής οικονομίας βάσει των οποίων υπολογίζει το μέγεθος του λόγου χρέους προς ΑΕΠ στις επόμενες δεκαετίες έως το 2060. Σύμφωνα με αυτά, θα μπορούσε να κυμανθεί μεταξύ των δύο παραπάνω ακραίων ποσοστών.

Ωστόσο, το βασικό σενάριο της ανάλυσης -που θεωρείται και το πιο πιθανό να συμβεί- προβλέπει ότι το ελληνικό χρέος θα φτάσει στο ανώτατο σημείο του φέτος, στο 182,9%, και εν συνεχεία θα ακολουθήσει πτωτική τροχιά φτάνοντας στο 104,9% του ΑΕΠ μέχρι το 2060.

Οι τεράστιες αποκλίσεις που υπάρχουν μεταξύ των δύο ακραίων σεναρίων οφείλονται στις διαφορετικές εκτιμήσεις που υπάρχουν σ’ αυτά για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Η ανάλυση βιωσιμότητας εξετάζει και το πώς διαμορφώνονται στην ίδια χρονική περίοδο οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας, δηλαδή τα κεφάλαια που χρειάζεται η χώρα για να καλύψει το έλλειμμα, τις πληρωμές των τόκων και το χρέος που λήγει.

Η ανάλυση παρατηρεί ότι ο υψηλός λόγος του χρέους προς ΑΕΠ και των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών προς ΑΕΠ αναδεικνύουν τις σοβαρές προκλήσεις που υπάρχουν για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μακροπρόθεσμα.

Προτάσεις του efsf

Εν τω μεταξύ, ξεχωριστό έγγραφο που έφερε χθες στη δημοσιότητα το ειδησεογραφικό πρακτορείο Dow Jones Newswires, παρουσιάζει τα μέτρα που προτείνει το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, εστιάζοντας στα δάνεια που δόθηκαν στη χώρα μας κατά το δεύτερο πρόγραμμα διάσωσης. Το EFSF προτείνει:

α. Μέση επιμήκυνση των δανείων που έλαβε η Ελλάδα από τον EFSF στο δεύτερο πρόγραμμα κατά πέντε έτη, στα 37,5 έτη.

β. Οι ετήσιες πληρωμές που καταβάλλει η Ελλάδα για τα δάνεια του EFSF να περιοριστούν στο 1% του ΑΕΠ ώς το 2050.

γ. Πλαφόν 2% στο ύψος του επιτοκίου αυτών των δανείων.

δ. Επιστροφή των κερδών που έχουν οι κεντρικές τράπεζες των κρατών της ευρωζώνης και η ΕΚΤ από τα ελληνικά ομόλογα. Το συνολικό ποσό της επιστροφής υπολογίζεται στα 8 δισ. ευρώ.

ε. Η Ελλάδα θα έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει όσα χρήματα περισσέψουν από το γ’ πακέτο διάσωσης των 86 δισ. ευρώ προκειμένου να αποπληρώσει νωρίτερα τα δάνεια του ΔΝΤ.

Σενάρια όμως για το ελληνικό χρέος εξετάζουν και οι αγορές. Και πιο συγκεκριμένα, η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ JP Morgan, η οποία σε χθεσινή έκθεσή της χαρακτηρίζει αναπόφευκτη την ελάφρυνσή του.

H τράπεζα θεωρεί επικρατέστερες επιλογές ελάφρυνσης τη 10ετή επέκταση των ωριμάνσεων των δανείων του EFSF και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) καθώς και 10ετή περίοδο χάριτος για τις πληρωμές τόκων του δεύτερου.

Η JP Morgan θεωρεί ότι μια τέτοια ελάφρυνση χρέους, που θα συνοδευτεί με συγκεκριμένους δημοσιονομικούς στόχους της Αθήνας, είναι δυνατό να γίνει αποδεκτή από τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ.

Σενάρια

Η τράπεζα εκτιμά ότι χωρίς κούρεμα χρέους, κόστος χρηματοδότησης από τις αγορές στο 6,25% και πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του ΑΕΠ, θα απαιτηθούν δύο δεκαετίες για τη μείωση του ελληνικού χρέους κάτω από το 100% του ΑΕΠ.

Το σενάριο αυτό, όμως, είναι εύθραυστο καθώς ακόμη και μικροί κλυδωνισμοί μπορούν να απειλήσουν την πρόσβαση της Αθήνας στις αγορές. Αν ωστόσο υιοθετηθούν οι παραπάνω επιμηκύνσεις και περίοδοι χάριτος, τότε το ελληνικό χρέος μπορεί να υποχωρήσει απουσία δημοσιονομικών σοκ κάτω από το 100% του ΑΕΠ λίγο πριν από το 2033.

 efsyn