Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2015

Κούφιες υποσχέσεις μπροστά σε μια τραγωδία

Πρόσφυγες στην θάλασσα
Μετά από δυο Συνόδους - μια... ολόκληρη και ακόμα μια σε «κλειστό κύκλο» - πλείστες όσες δηλώσεις, διακηρύξεις, αποφάσεις και «συμφωνίες» στην Ευρωπαϊκή Ένωση επικρατεί το χάος και στα εξωτερικά σύνορα της οι άνθρωποι πεθαίνουν κατά δεκάδες.  
Η ΕΕ πυροβολεί τα πόδια της, παραδέχθηκε κατά κάποιοα τρόπο ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όταν είπε ενώπιον του Ευρωκοινοβουλίου πρόσφατα ότι «οι εταίροι κινούνται πολύ αργά όταν θα έπρεπε να τρέχουν».
Το χάσμα μεταξύ των υποσχέσεων και των δεσμεύσεων τους πρέπει να μειωθεί», διακήρυξε, «αλλιώς θα χάσουμε κάθε αξιοπιστία».
Και  η αξιοπιστία έχει ήδη χαθεί, δοκιμάζοντας...
τις αντοχές της Ένωσης της «αλληλεγγύης».
Η άφιξη περισσοτέρων των 700 χιλιάδων προσφύγων από τις αρχές του 2015 μέχρι τώρα, έχει κλιμακώσει τις εντάσεις μεταξύ χωρών-μελών, πολλές εκ των οποίων αρνούμενες να διαχειριστούν την κρίση και τα αίτια της, ρίχνουν το φταίξιμο στην Γερμανία, επειδή «ενθάρρυνε» τους ξεριζωμένους ανθρώπους να κάνουν το επικίνδυνο ταξίδι.
Η Άνγκελα Μέρκελ ήδη προσπάθησε να ελαφρύνει «το φορτίο» υποστηρίζοντας ότι οι αφιχθέντες από το Αφγανιστάν δεν θα θεωρούνται de facto πρόσφυγες δεδομένου ότι η χώρα τώρα θα έπρεπε να έχει επιστρέψει στην ομαλότητα και ότι οι αιτήσεις θα εξετάζονται κατά περίπτωση. Και χθες η Καμπούλ, ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμη να δεχθεί πίσω τους δικούς της πολίτες. 
Στο ίδιο το Βερολίνο και η καρέκλα της καγκελαρίου άρχισε να τρίζει. Οι δικοί της κυβερνητικοί εταίροι της έστειλαν τελεσίγραφο με όρους, ζητώντας της να αποφασίσει είτε να βάλει όριο στον αριθμό των ανθρώπων που θα δεχθεί η Γερμανία, είτε να θέσει σε κίνδυνο την κυβέρνηση της. 

«Ανακωχή»

Προσφυγες στο Πασάου της ΓερμανίαςΠρόσφυγες στην ουρά περιμένουν να επιβιβαστούν σε «ειδικό» τρένο στο Πασάου της Γερμανίας |Sebastian Kahnert/dpa via AP
Μετά από δυο πολύωρες συσκέψεις τελικά, χθες, Χριστιανοδημοκράτες και το αδελφό κόμμα των Χριστιανοκοινωνιστών εξέδωσαν μια κοινή ανακοίνωση, με την οποία στην ουσία ζητούν εφαρμογή των προηγούμενων αποφάσεων, δηλαδή τον προσδιορισμό συγκεκριμένων περιοχών που θα χαρακτηριστούν «ζώνες διέλευσης» στα σύνορα της χώρας και το προσωρινό πάγωμα των προσπαθειών για την επανένωση οικογενειών προσφύγων, ενώ οι Χριστιανοκοινωνιστές, κάνοντας πίσω, φαίνεται ότι εγκατέλειψαν τον στόχο τους για να μπει ανώτατο όριο στο αριθμό των προσφύγων που θα μπουν τελικά στην χώρα.
Με τα ποσοστά της στις δημοσκοπήσεις να έχουν δεχθεί σοβαρό πλήγμα και βλέποντας τα ακροδεξιά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα να κερδίζουν έδαφος εις βάρος του κόμματος της η Άνγκελα Μέρκελ προσπαθεί τώρα να καθησυχάσει τους δεξιούς, συντηρητικούς ψηφοφόρους της, χωρίς να χάσει εξ' αριστερών.
Ολα πάλι είναι μάλλον θέμα πολιτικής ισοροπίας κι όχι ουσίας, αφού με την συμφωνία με τον ηγέτη των Χριστιανοκοινωνιστών, Χερστ Ζιχόφερ, απλώς κερδίζει χρόνο.
Η «ανάσα» αυτή για την καγκελάριο θα αποδειχθεί πολύ βραχύβια, εάν και η Αυστρία δεν τηρήσει τις δικές της υποσχέσεις να μετακινεί τους πρόσφυγες προς τα γερμανικά σύνορα με πιο «οργανωμένο» τρόπο, την ώρα που γύρω-γύρω από την Γερμανία, οι γειτονικές χώρες θεωρούν πλέον τους «φράκτες» την πιο ελκυστική λύση.
Και η Αυστρία και η Σλοβενία είπαν ότι εξετάζουν την περίπτωση να ακολουθήσουν τα θλιβερά βήματα της Ουγγαρίας, ενώ ήδη ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας και στρατός έχουν αρχίσει περιπολίες σε διάφορα σημεία των ευρωπαϊκών συνόρων για να αποτρέψουν «εισβολή» προσφύγων.
Ειδικά η Σλοβενία είδε περισσότερους από 110.000 πρόσφυγες να διασχίζουν τα σύνορα της μέσα σε δυο εβδομάδες. 
Ο αριθμός είναι αντίστοιχος με το 5% του πληθυσμού της χώρας και 20 φορές μεγαλύτερος από την αστυνομική της δύναμη. 
Οι καταυλισμοί που οργανώθηκαν είχαν σχεδιαστεί για να φιλοξενήσουν περίπου 400 ανθρώπους και τώρα υποδέχονται 4.000 με 5.000 την ημέρα.
Και σε λίγες ημέρες, όταν θα μπει για τα καλά ο χειμώνας, οι θερμοκρασίες θα πέσουν πολύ κάτω από το μηδέν - μείον 10 ή και μείον 15 βαθμούς Κελσίου - για τις οποίες οι πρόσφυγες δεν είναι προετοιμασμένοι.
«Πολλοί φθάνουν χωρίς χειμερινά ρούχα» είπε η  Niveska Stanic Buljan, εθελόντρια με την οργάνωση  Remar. «Είναι τα παιδάκια χωρίς κάλτσες, με τα πόδια τους κόκκινα από το κρύο». 

Απροετοίμαστοι για τον χειμώνα

Πρόσφυγες στην Γευγελή των ΣκοπίωνΠρόσφυγες περιμένουν σε κέντρο διέλευσης στα Σκόπια | AP Photo/Boris Grdanoski
Η ταχύτητα με την οποία θα αντιδράσει η Ευρώπη είναι πλέον ουσιαστικής σημασίας, καθώς ο καιρός επιδεινώνεται ραγδαία στις χώρες διέλευσης στον βορρά.
Οι καταυλισμοί κατά μήκος αυτών των προσφυγικών διαδρόμων θα έπρεπε να είναι ήδη έτοιμοι, αλλά και εκεί η Ευρώπη αποδεικνύεται λίγη. 
Υπάρχει μεγάλη απροθυμία στην καταβολή της χρηματοδότησης, ενώ ήδη και τα κονδύλια που έχουν υπολογιστεί καθώς και η στρατηγική για την διάθεση τους έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις.
Στην ουσία, όμως, σχολιάζει το Associated Press, οι καθημερινοί πλέον πνιγμοί στις ελληνικές ακτές, οι εικόνες των προσφύγων κάθε ηλικίας, βρεγμένων μέχρι το κόκαλο να τρέμουν από το κρύο μέσα στις λάσπες στα Βαλκάνια και το χάος που επικρατεί ακόμα και στα κέντρα ασύλου της πλούσιας Γερμανίας, δεν θα πρέπει να προξενούν έκπληξη σε κανέναν.
Έχουν περάσει δυο χρόνια από το ναυάγιο με τους 350 νεκρούς ανοικτά της Ιταλίας που συγκλόνισε την Ευρώπη, υποχρεώνοντας τους ηγέτες, τότε, να υποσχεθούν μια «συνολική λύση» για τους πρόσφυγες.
Το μόνο που έχουν κάνει έκτοτε είναι να σέρνουν τα πόδια τους. Και το «μέτωπο» τώρα είναι η Ελλάδα. Μόνο τον μήνα Οκτώβριο, ανακοίνωσε ο ΟΗΕ, έφθασαν στην χώρα μας 218.000 πρόσφυγες. Και παρά τις αποφάσεις της πρόσφατης μίνι Συνόδου, τίποτα δεν φαίνεται να υπάρχουν συγκεκριμένα σχέδια για την υποδοχή και την φιλοξενία τους. 
«Η πρώτη μου πρόταση» επέμενε ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπαν, «ήταν να κατέβουμε στον νότο και να υπερασπιστούμε τα σύνορα της Ελλάδας, αφού οι Έλληνες δεν είναι ικανοί να το κάνουν. Αλλά κανείς δεν μας άκουσε». 
Και παρότι τα σχέδια για την υποδοχή 50.000 προσφύγων στην Ελλάδα δεν έχουν αρχίσει ακόμα να υλοποιούνται, ένα παρόμοιο σχέδιο υπάρχει στα χαρτιά και για άλλες χώρες υποδοχής βορειότερα, με πολλά εμπόδια και χωρίς κοινό όραμα. Τέσσερις χώρες - η Αυστρία, η Κροατία, η Σλοβενία και η Σερβία - υποσχέθηκαν να ετοιμάσουν κέντρα υποδοχής για 12.000 άτομα κατά μήκος του «διαδρόμου των Βαλκανίων».
Η κάθε μια όμως έχει διαλέξει τη δική της περιοχή για την εγκατάσταση αυτών των ανθρώπων χωρίς κανένα συντονισμό με τις άλλες γειτονικές χώρες. 
Η Σερβία ανακοίνωσε ότι κινείται αρκετά γρήγορα και ότι θα έχει έτοιμα τα κέντρα υποδοχής τις επόμενες ημέρες. Ζητά όμως οικονομική ενίσχυση από τις Βρυξέλλες πριν ολοκληρώσει την δουλειά.
Όσο για τα Σκόπια, ο πρόεδρος Ιβάνοφ προειδοποίησε: «Εάν δεν κινηθούμε όλοι μαζί, θα κρεμαστεί ο καθένας μόνος του».
Και η προειδοποίηση έχει βάση. 
Μια προφανής αποτυχία είναι η αδυναμία ανάπτυξης των 400 αστυνομικών από διάφορες χώρες στα σύνορα της Σλοβενίας, όπως είχαν υποσχεθεί οι ηγέτες ότι θα γίνει μέχρι τις 22 Οκτωβρίου.
Οι εταίροι όμως δεν τήρησαν την δέσμευση και έτσι μέχρι τις 29 Οκτωβρίου ο αριθμός των αστυνομικών που υποσχέθηκαν ότι θα στείλουν ήταν μόνο 183 και εξ αυτών μόνο 13 έχουν ήδη φθάσει στην περιοχή, ενώ αναμένονται τις προσεχείς ημέρες άλλοι 30. 
Επίσης, έχει ανασταλεί η εφαρμογή των σχεδίων ανάπτυξης της Frontex στην Κροατία, κοντά στα σύνορα με την Σερβία, αναμένοντας την σχετική έγκριση του Ζάγκρεμπ.
Στην ουσία λοιπόν, με την κρίση να κλιμακώνεται, η Ευρώπη κάνει βήματα προς τα πίσω.
Η Γερμανία ήδη ενημέρωσε τις Βρυξέλλες ότι θα παρατείνει τους ελέγχους στα σύνορα της τουλάχιστον μέχρι τις 13 Νοεμβρίου, προειδοποιώντας ότι μπορεί να συνεχίσει και μετά την ημερομηνία αυτή, εκμεταλλευόμενη έναν νέο νομικό μηχανισμό που επιτρέπει ελέγχους στα σύνορα μέχρι και δυο χρόνια. 

Κανείς δεν θέλει να βοηθήσει

Πρόσφυγες στην ΣλοβενίαΣυνοδεία αστυνομικών πρόσφυγες περιμένουν να επιβιβαστούν σε λεωφορεία στην Σλοβενία για τα κέντρα καταγραφής τους. | AP Photo/Darko Bandic
Για την οικονομική βοήθεια, οι χώρες μέλη της Ε.Ε. είχαν υποσχεθεί πριν από ένα μήνα, να διαθέσουν ένα πρόσθετο κονδύλιο ύψους 2,3 δισ. ευρώ.
Μέχρι τώρα όμως για το ποσό για το οποίο έχουν δοθεί «υποσχέσεις» είναι μόνο 86 εκατομμύρια!  
Όσο για την πρόοδο στα...φιλόδοξα σχέδια μετεγκατάστασης δεκάδων χιλιάδων προσφύγων από την Ελλάδα και την Ιταλία που είχαν παρουσιαστεί ως την μεγάλη επιτυχία των Συνόδων για το προσφυγικό, και αυτή αγγίζει τα όρια του γελοίου.
Μέχρι τώρα έχει γίνει μετεγκατάσταση μόνο 86 (!) προσφύγων μεταξύ των χωρών μελών και ακόμα 30 αναμένεται να φθάσουν σύντομα στο... Λουξεμβούργο.
«Εννέα χώρες μας είπαν ότι μπορούν σύντομα να δεχθούν 700 άτομα» είπε ο Γιούνκερ. «Αλλά μην ξεχνάμε ότι έχουμε αποφασίσει την μετεγκατάσταση 160.000 προσφύγων». 
Ακόμα όμως κι εάν αυτή η απόφαση εφαρμοστεί στο ακέραιο, πιθανότατα το μόνο που θα καταφέρει η ΕΕ είναι να κρύψει για λίγο το πρόβλημα κάτω από το χαλί.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της UNHCR, ο αριθμός προσφύγων και μεταναστών που διέσχισαν τη Μεσόγειο τον Οκτώβριο, είναι σχεδόν ίδιος με αυτόν που έφτασε στην Ευρώπη καθ'όλη τη διάρκεια του 2014.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και ο ΟΗΕ έχει πέσει έξω στις προβλέψεις του. Υπολόγιζε ότι έως και 700.000 πρόσφυγες και μετανάστες θα αναζητήσουν καταφύγιο στην Ευρώπη, φέτος ακολουθώντας την επικίνδυνη διαδρομή της Μεσογείου και ότι τουλάχιστον άλλοι τόσοι θα το κάνουν το 2016.
Ωστόσο ήδη, πριν τελειώσει το 2015, έχουν φθάσει περισσότεροι από 744.000 άνθρωποι.
efsyn

Δεν υπάρχουν σχόλια: