Η Ευρώπη βρίσκεται και πάλι στο χείλος του γκρεμού. Η πιο πρόσφατη απόπειρα διάσωσης της Ελλάδας, καταρρέει. Η εμπιστοσύνη στο ευρώ εκλείπει. Συνεπώς, τόσο το ευρώ, όσο και η ευρωζώνη κινδυνεύουν άμεσα.
Η αντίδραση των Ευρωπαίων ηγετών ήταν και είναι σπασμωδική, και οι απόψεις τους ποικίλλουν.
Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Jean-Claude Trichet ζήτησε ... αυστηρότερους δημοσιονομικούς κανόνες .
Ο διάδοχός του, και επικεφαλής της Τράπεζας της Ιταλίας Mario Draghi, ζητάει σαφή όρια όχι μόνο στους προϋπολογισμούς των κρατών, αλλά και σε μια πληθώρα οικονομικών πολιτικών τους.
Ο επικεφαλής των Φιλελευθέρων του ευρωκοινοβουλίου Guy Verhofstadt, είναι ένας μόνο από τους πολλούς που ζητάνε ευρωομόλογα.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Wolfgang Schäuble κάνει έκκληση για πλήρη δημοσιονομική ένωση της ΕΕ.
Όλες αυτές οι απόψεις και προτάσεις έχουν ένα κοινό σημείο: Δεν αντιμετωπίζουν τα άμεσα προβλήματα της ευρωζώνης.
Κάποιες από αυτές, που επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα, μπορούν να αποτρέψουν μια μελλοντική κρίση, αλλά δεν βοηθούν στην επίλυση της τωρινής.
Η μετατροπή της ΕΕ σε πλήρη δημοσιονομική ένωση απαιτεί θεμελιακή τροποποίηση της ιδρυτικής της συνθήκης. Η έκδοση ευρωομολόγων χρειάζεται ευρεία πολιτική συναίνεση, που απαιτεί χρόνο για να γίνει. Η Ευρώπη όμως δεν έχει χρόνο. Η κρίση της απαιτεί άμεση αντιμετώπιση. Είναι κυριολεκτικά θέμα ημερών. Για αυτό και οι ηγέτες της θα πρέπει να διαχωρίσουν το άμεσο από το μελλοντικό.
Η βασική προτεραιότητα σήμερα είναι η προστασία των τραπεζών της ΕΕ. Οι όποιες αμφιβολίες για τη σταθερότητα τους είναι η βάση του προβλήματος. Για αυτό και οι τραπεζικές μετοχές είναι αυτές που επλήγησαν σκληρότερα στη πρόσφατη οικονομική κρίση.
Υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να χρηματοδοτηθούν οι αδύναμες τράπεζες. Οι Γερμανοί και οι Γάλλοι, που έχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια μπορούν να το κάνουν από μόνοι τους. Στη περίπτωση ασθενέστερων χωρών, το ευρωπαϊκό ταμείο σταθερότητας μπορεί να δανείσει χρήματα. Αν χρειαστούν περισσότερα, το ΔΝΤ θα μπορούσε να συστήσει έναν ειδικό μηχανισμό, με δικούς του πόρους.
Η δεύτερη προτεραιότητα είναι να βοηθηθεί η Ελλάδα να ανασάνει. Ο ελληνικός λαός καταβάλλει υπεράνθρωπες προσπάθειες να σταθεροποιήσει τα οικονομικά του, και να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις. Όμως η κυβέρνηση συνεχίζει να χάνει τους στόχους, όχι τόσο επειδή φταίει η ίδια, αλλά επειδή υπάρχει μια παγκόσμια οικονομική στασιμότητα.
Αυτό δημιουργεί το ενδεχόμενο η ΕΕ και το ΔΝΤ να αποσύρουν την υποστήριξή τους, κάτι που θα οδηγήσει σε άτακτη χρεοκοπία, μαζί βέβαια με το πολιτικό, οικονομικό, και κοινωνικό χάος που αυτή θα προκαλέσει. Στην Ελλάδα, η πολιτική και κοινωνική σταθερότητα απειλείται ήδη. Μια λάθος κίνηση των δυνάμεων ασφαλείας, μπορεί κάλλιστα να μετατρέψει μια απλή διαδήλωση σε εμφύλιο πόλεμο.
Υπάρχει τρόπος να βοηθηθεί η κατάσταση. Οι πιστωτές μπορούν να συμφωνήσουν να χαλαρώσουν τους δημοσιονομικούς στόχους της Αθήνας. Η«ψόφια» συμφωνία ανταλλαγής χρέους του περασμένου Ιουλίου, μπορεί να αντικατασταθεί από μια νέα πιο γενναιόδωρη, που να προσφέρει ανακούφιση στους Έλληνες. Τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ, υπό την ηγεσία της Γαλλίας και της Γερμανίας, θα μπορούσαν να προσφέρουν βοήθεια. Όσοι μίλησαν για ένα νέο Σχέδιο Μάρσαλ, μπορούν να αποδείξουν τις προθέσεις τους συνεισφέροντας χρήματα.
Το τρίτο που χρειάζεται είναι να ξεκινήσει και πάλι η οικονομική ανάπτυξη. Απ αυτήν εξαρτάται η οικονομική σταθερότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη. Χωρίς ανάπτυξη, τα φορολογικά έσοδα θα είναι στάσιμα, και η δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών δύσκολη. Το ίδιο εξαρτάται απ αυτήν και η κοινωνική σταθερότητα. Χωρίς ανάπτυξη, η λιτότητα δεν υποφέρεται.
Και εδώ, τα προβλήματα έχουν λύσεις. Η Γερμανία μπορεί να περικόψει φόρους, και να συντονίσει μια προσπάθεια δημοσιονομικών κινήτρων σε ολόκληρη τη Βόρεια Ευρώπη.
Το πρόβλημα όμως είναι ότι οι κυβερνήσεις της Β. Ευρώπης, πιέζονται από τη κοινή γνώμη, και διστάζουν να αναλάβουν παρόμοιες πρωτοβουλίες. Έτσι, η μόνη λύση για κίνητρα είναι η ΕΚΤ. Θα πρέπει να μειωθούν δραστικά τα επιτόκια, και η ΕΚΤ να προχωρήσει σε μαζικές αγορές όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η Εθνική Τράπεζα της Ελβετίας.
Αν ληφθούν αυτά τα άμεσης ανάγκης μέτρα, θα υπάρχει αρκετός χρόνος για τις υπόλοιπες ριζικές αλλαγές, όπως είναι οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες, η εναρμόνιση των εθνικών πολιτικών, και η μετάβαση σε μια δημοσιονομική ένωση.
Όμως, όπως είχε πει ο John Maynard Keynes: «Μακροπρόθεσμα όλοι μας θα είμαστε πεθαμένοι…». Έτσι, η εμμονή των ηγετών της ΕΕ να εστιάζουν στο μέλλον και μόνο, εις βάρος των άμεσων κινήσεων, μπορεί να επιφέρει το θάνατο του ενιαίου τους νομίσματος.
Του Barry Eichengreen (University of California, Berkeley).
Project Syndicate
http://www.project-syndicate.org/commentary/eichengreen34/English
Απόδοση: S.A.
antinews.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου