Aπεχθής στο μισό πληθυσμό της χώρας του, ο Πρόεδρος Ερντογάν είχε ήδη αξιώσει τον τίτλο του δικτάτορα. Γιατί κατήργησε το κράτος δικαίου όταν κατέστειλε την ελευθερία του Τύπου στην Τουρκία. Έστειλε στην φυλακή οποιονδήποτε ήταν...
αντιπολιτευόμενος ή δεν ήταν απόλυτα σύμφωνος μαζί του. Η δημόσια εικόνα του Σουλτάνου στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ δεν είναι λαμπερή. Όσον αφορά την Μόσχα, ο Πούτιν ήθελε να τον εκμεταλλευτεί για να πετύχει τους δικούς του σκοπούς στην Συρία.
Η δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στις 2 Οκτώβρη στο Προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη θα ήταν κανονικά μια πολιτική και μιντιακή τραγωδία. Όμως ο Τούρκος μονάρχης πίστεψε ότι αυτό το γεγονός θα μπορούσε να τον βοηθήσει να ανακάμψει και να αλλάξει την εικόνα του: Από δικτάτορας σε υπερασπιστής των δημοσιογράφων και της ελευθερίας του Τύπου. Από φασίστας μονάρχης σε Πρόεδρος της Δημοκρατίας και αξιόπιστος συνομιλητής της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών. Από αρχηγός ενός αδίστακτου κράτους σε υπεύθυνος πολιτικός που αποκαλύπτει την πραγματικότητα. Τέλος, από ανεύθυνη πολιτική φιγούρα σε μεγάλο εθνάρχη του σουνίτικου κόσμου.
Ενώ το επιτρέπει η σύμβαση της Βιέννης του 1963, η οποία ρυθμίζει το καθεστώς των Προξενείων, ο εισαγγελέας της Κωνσταντινούπολης, που είναι άνθρωπος του Προεδρικού Μεγάρου, δεν έπραξε όπως έπρεπε στην υπόθεση της δολοφονίας του δημοσιογράφου. Ο Ερντογάν προτίμησε να χρησιμοποιήσει τα στοιχεία των τουρκικών υπηρεσιών πληροφοριών για να ασκήσει πίεση στο Ριάντ, που είναι απόλυτα δυσαρεστημένο από τις κινήσεις του Τούρκου Προέδρου. Η Άγκυρα υποστηρίζει το Κατάρ και τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ενάντια στο Ριάντ. Η Άγκυρα επαναπροσεγγίζει όλο και περισσότερο το Ιράν. Ακόμη χειρότερα, ο Ερντογάν παριστάνει τον νέο ηγέτη του σουνίτικου κόσμου, έναν ρόλο που παραδοσιακά είχε το Ριάντ.
Ο Πρίγκηπας διάδοχος Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν έστειλε ένα αιματοβαμμένο μήνυμα στην Άγκυρα αλλά ο Ερντογάν αγνόησε την σημασία του. Πιστεύει ότι μπορεί, χάρη στους ελιγμούς του, να βελτιώσει τις σχέσεις του με τον Ντόναλντ Τράμπ: «Ορίστε, εγώ και κανείς άλλος δεν είναι τόσο πιστός και ισχυρός σύμμαχος στην Μέση Ανατολή», θα ήθελε να του πει.
Έτσι ο νεκρός δημοσιογράφος εξυπηρετεί τον Ερντογάν. Τώρα θεωρεί τον εαυτό του αρχηγό του παιχνιδιού που μπορεί να εκβιάζει το Ριάντ και να απαιτεί από τον Τράμπ να αναγνωρίσει τις υπηρεσίες του.
Δεν χρειάζεται να επαναλάβουμε φυσικά ότι περισσότεροι από 160 δημοσιογράφοι παραμένουν έγκλειστοι στις τουρκικές φυλακές. Και προκαλεί έκπληξη ένα γεγονός που υπογράμμισαν και οι New York Times: Χιλιάδες άνδρες, γυναίκες και παιδιά σκοτώνονται καθημερινά στην Υεμένη από τους βομβαρδισμούς του Ριάντ, αλλά κανείς δεν λέει κουβέντα. Αντιθέτως, και ξεκινώντας από τα μεγάλα ΜΜΕ παγκοσμίως, η διεθνής κοινή γνώμη όπως και οι δυτικές κυβερνήσεις αντέδρασαν σφοδρά στην δολοφονία ενός και μόνο Άραβα δημοσιογράφου (μποϋκοτάζ του Νταβός της Ερήμου, ακύρωση κάποιων συμβολαίων, διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες, κλπ).
Τέλος, πολλοί αρθρογράφοι ιδίως στην Μέση Ανατολή έθεσαν ένα ερώτημα - ίσως όχι καίριο αλλά ηθικό: Ο Τζαμάλ Κασόγκι ήταν απλά δημοσιογράφος ή είχε και άλλους ρόλους; Η απάντηση στο ερώτημα δεν αλλάζει την σημασία της δολοφονίας.
Ραγκίπ Ντουράν
* Ο Τούρκος δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε εβδομάδα στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στην Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου