Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Βραζιλιάνοι για τις πιο πολωμένες και αβέβαιες προεδρικές εκλογές που έχουν πραγματοποιηθεί εδώ και δεκαετίες στη χώρα τους, από τις οποίες μπορεί να...
εκλεγεί ένας ακροδεξιός απόστρατος λοχαγός που υπόσχεται να καταστείλει τη διαφθορά, να χαλαρώσει τους νόμους περί οπλοκατοχής και να υπερασπιστεί τις χριστιανικές οικογενειακές αξίες.
Το φαβορί, ο Ζαΐχ Μπολσονάρου, αναδείχθηκε σε κλίμα εκτεταμένης οργής για την άνοδο της εγκληματικότητας, την παραπαίουσα οικονομία και την προοπτική μιας επιστροφής του αριστερού Κόμματος των Εργαζομένων στην εξουσία.
Ο αντίπαλός του είναι ο Φερνάντου Αντάτζι του Κόμματος των Εργαζομένων, ο ηγέτης του οποίου βρίσκεται στη φυλακή για δωροληψία.
Η υποστήριξη προς τον Αντάτζι βασίζεται στη δημοτικότητα του μέντορά του, του πρώην προέδρου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, στον οποίο απαγορεύθηκε να είναι υποψήφιος λόγω μιας καταδίκης του για διαφθορά.
Μετά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της 7ης Οκτωβρίου στον οποίο ο Μπολσονάρου πέρασε ξυστά από τη νίκη, συγκεντρώνοντας ένα ποσοστό 46% των ψήφων, σήμερα 147 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται ξανά στις κάλπες για τον δεύτερο γύρο.
Οι δύο τελευταίες δημοσκοπήσεις που δόθηκαν χθες, Σάββατο, το βράδυ στη δημοσιότητα έδιναν στον Μπολσονάρου του Σοσιαλιστικού Φιλελεύθερου Κόμματος (PSL) από 54 ως 55% στην πρόθεση ψήφου και στον αντίπαλό του Αντάτζι του Κόμματος των Εργαζομένων (PT) του πρώην προέδρου Λούλα 46 ή 45%.
Ως εκ τούτου η διαφορά μεταξύ των δύο υποψηφίων για τη διαδοχή του συντηρητικού Μισέλ Τεμέρ στην προεδρία της Βραζιλίας μειώθηκε από τις 18 μονάδες που ήταν στα μέσα Οκτωβρίου σε 8 και σε ποσοστό περίπου 10% την προηγούμενη ημέρα των εκλογών.
Η άνοδος αυτή του Αντάτζι έδωσε νέα ελπίδα στην αριστερά στη Βραζιλία, αν και αυτός δεν έλαβε την υποστήριξη του κεντροαριστερού υποψηφίου Σίρου Γκόμες, η οποία θα του έδινε μια μεγάλη ώθηση στις κρίσιμες αυτές εκλογές.
Ωστόσο ο Ροντρίγου Ζάνου ο πρώην γενικός εισαγγελέα της Βραζιλίας, που είναι γνωστός από την δίωξη της διαφθοράς των πολιτικών, έγραψε σε μήνυμά του στο Twitter ότι θα ψηφίσει τον Αντάτζι. Επίσης ο πολύ δημοφιλής δικαστής κατά της διαφθοράς Ζοακίμ Μπαρμπόσα, ο οποίος φυλάκισε ορισμένα υψηλόβαθμα στελέχη του Κόμματος των Εργαζομένων για διαφθορά, εξέφρασε επίσης την υποστήριξή του στον Αντάτζι.
Η υποστήριξη αυτή στο πρόσωπο του αριστερού υποψηφίου κατάφερε πλήγμα στην προεκλογική εκστρατεία του Μπολσονάρου, ο οποίος παρουσιάζεται ως ο μόνος υποψήφιος κατά της διαφθοράς.
"Νομίζω ότι βρισκόμαστε ενώπιον μιας διαδικασίας, η οποία μπορεί να ωθήσει την δημοκρατία μας να ξεφύγει από τα όριά της", δήλωσε στο Reuters ο Ζάνου.
Το παρελθόν του Μπολσονάρου, πρώην λοχαγού του στρατού, το γεγονός πως δηλώνει ανοικτά νοσταλγός της στρατιωτικής δικτατορίας και διατηρεί στενές σχέσεις με αξιωματικούς των ένοπλων δυνάμεων, ένας από τους οποίους είναι άλλωστε υποψήφιος αντιπρόεδρός του, τα σεξιστικά, μισογυνικά και ρατσιστικά σχόλιά του έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία σε πολλούς στη Βραζιλία, οι οποίοι φοβούνται ότι θα καταπατήσει τα ανθρώπινα δικαιώματα, θα περιορίσει τις πολιτικές ελευθερίες και θα φιμώσει την ελευθερία της έκφρασης. Το PT καθώς πλησιάζουν οι εκλογές προειδοποιεί συνεχώς πως η δημοκρατία βρίσκεται σε κίνδυνο.
Ο φυλακισμένος πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα απηύθυνε επίσης αυτές τις μέρες με ανοικτή επιστολή του στους συμπατριώτες του νέα έκκληση να ψηφίσουν τον αντικαταστάτη του στο ψηφοδέλτιο του Κόμματος Εργαζομένων (PT), προκειμένου να αποτρέψουν τη "φασιστική περιπέτεια" που αντιπροσωπεύει όπως τόνισε ο ακροδεξιός υποψήφιος Ζαΐχ Μπολσονάρου.
"Είναι ώρα να ενωθούν ο λαός, οι δημοκράτες, οι πάντες γύρω από την υποψηφιότητα του Φερνάντου Αντάτζι", τόνισε ο Λούλα στην επιστολή αυτή, που δημοσιοποίησε το PT την Τετάρτη.
"Αυτή τη στιγμή, που μια φασιστική απειλή επικρέμαται πάνω από τη Βραζιλία, θέλω να απευθύνω έκκληση προς όλους όσοι υπερασπίζονται τη δημοκρατία (...) να υπερασπιστούν το δημοκρατικό πολίτευμά μας και το κράτος του δικαίου", υπογράμμισε.
Εμπρηστικές δηλώσεις
Ο υποψήφιος της ακροδεξιάς Ζαΐχ Μπολσονάρου που είναι ο επικρατέστερος για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που θα διεξαχθούν σήμερα στη Βραζιλία, έχει προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων με εμπρηστικές δηλώσεις που έχει κάνει στο παρελθόν για τις γυναίκες, τους ομοφυλόφιλους και τους μαύρους. Ακολουθούν ορισμένες από τις πιο αμφιλεγόμενες.
"Δεν θα σε βίαζα ποτέ γιατί δεν το αξίζεις", δήλωσε το 2003 απευθυνόμενος στην βουλευτή Μαρία ντο Ροσάριο στο κοινοβούλιο.
"Είμαι υπέρ των βασανιστηρίων. Και ο λαός επίσης", είπε το 1999 σε τηλεοπτική συνέντευξη.
"Δεν θα απασχολούσα (άνδρες και γυναίκες) με τον ίδιο μισθό. Ωστόσο υπάρχουν πολλές ικανές γυναίκες", είπε το 2016 και πάλι σε τηλεοπτική συνέντευξη.
"Δεν θα μπορούσα να αγαπήσω έναν ομοφυλόφιλο γιο. Δεν θα υποκριθώ γι'αυτό. Θα προτιμούσα ο γιος μου να πεθάνει σε κάποιο ατύχημα παρά να εμφανιστεί εδώ με έναν μουστακαλή", δήλωσε το 2011 σε συνέντευξή του σε περιοδικό.
"Δεν θα παλέψω ούτε θα κάνω διακρίσεις, αλλά αν δω δύο άνδρες να φιλιούνται στον δρόμο θα τους δείρω", δήλωσε το 2002 σε συνέντευξή του.
"Δεν κάνουν τίποτα. Πιστεύω ότι δεν είναι καλοί ούτε για αναπαραγωγή", είπε το 2017 έπειτα από επίσκεψή του σε χωριό αφροβραζιλιάνων.
"Δεν κινδυνεύω, γιατί τα παιδιά μου έχουν πολύ καλή μόρφωση", είχε επίσης πει το 2011 σε τηλεοπτική συνέντευξη απαντώντας σε ερώτηση για το πως θα αντιδρούσε αν ένας γιος του ερωτευόταν μια μαύρη.
"Περίπου 30.000 διεφθαρμένοι άνθρωποι θα έπρεπε να έχουν πυροβοληθεί, ξεκινώντας από τον πρόεδρο Φερνάντο Ενρίκε Καρντόσο", είπε σε συνέντευξή του το 1999.
"Ο Θεός πάνω από όλα. Δεν τα πιστεύω αυτά για ένα κοσμικό κράτος. Το κράτος είναι χριστιανικό και η μειονότητα που είναι αντίθετη σε αυτό μπορεί να φύγει", δήλωσε επίσης το 2017 σε σύνοδο.
"Είναι ντροπή να είσαι εργοδότης σε αυτήν τη χώρα, με τόσο πολλά δικαιώματα για τους εργαζόμενους", είπε το 2014 σε συνέντευξή του σε εφημερίδα.
"Αν αυτοί (οι αριστεροί ψηφοφόροι) θέλουν να μείνουν εδώ, θα πρέπει να υποταχθούν στον νόμο μας. Ή θα φύγουν ή θα πάνε φυλακή. Αυτοί οι περιθωριακοί κομμουνιστές θα είναι παράνομοι στην πατρίδα μας", είπε επίσης τον Οκτώβριο του 2018.
Συρρικνώθηκε το προβάδισμα του ακροδεξιού υποψήφιου
Συρρικνώθηκε το προβάδισμα του ακροδεξιού υποψήφιου για την προεδρία της Βραζιλίας, του Ζαΐχ Μπολσονάρου, έναντι του κεντροαριστερού αντιπάλου του Φερνάντου Αντάτζι, κατέδειξαν δύο δημοσκοπήσεις που μεταδόθηκαν το βράδυ του Σαββάτου, μόλις λίγες ώρες πριν αρχίσει η ψηφοφορία που θα κρίνει ποιος θα είναι ο επόμενος αρχηγός του κράτους.
Κατά τη μία δημοσκόπηση, του ινστιτούτου Ibope, που μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό δίκτυο Globo, ο Μπολσονάρου συγκεντρώνει το 54% των προθέσεων ψήφου και ο Αντάτζι το 46%. Το ποσοστό του πρώην λοχαγού, νοσταλγού της περιόδου της στρατιωτικής δικτατορίας, υποχώρησε τρεις εκατοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με την προηγούμενη φορά που είχε μεταδοθεί αυτή η κυλιόμενη δημοσκόπηση, την Τρίτη.
Η δεύτερη έρευνα, του ινστιτούτου Datafolha, φέρει τον Μπολσονάρου να συγκεντρώνει το 55% και τον Αντάτζι το 45%, με το ποσοστό του ακροδεξιού υποψήφιου να μειώνεται κατά μία μονάδα σε σύγκριση με την προηγούμενη φορά που είχαν μεταδοθεί τα ευρήματα της κυλιόμενης δημοσκόπησης, την Πέμπτη.
Ο κεντροαριστερός Σίρου Γκόμες, ο οποίος ήλθε τρίτος στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών της Βραζιλίας, δήλωσε χθες Σάββατο ότι δεν θα δώσει καμία κατεύθυνση στους ψηφοφόρους του όσον αφορά το ποιον από τους δύο υποψηφίους να υποστηρίξουν σήμερα στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξάγονται στη Βραζιλία.
Ο υποψήφιος του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Εργατικού Κόμματος (PDT) Γκόμες συγκέντρωσε ποσοστό 12,5% των ψήφων στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, το οποίο τον έφερε στην τρίτη θέση μετά τον υποψήφιο της ακροδεξιάς Ζαΐχ Μπολσονάρου, που είναι και το μεγάλο φαβορί των σημερινών εκλογών, και τον Φερνάντου Αντάτζι, υποψήφιο του Κόμματος των Εργαζομένων (PT).
"Βεβαίως, όλος ο κόσμος θα προτιμούσε με τον τρόπο μου να πάρω το μέρος κάποιου και να συμμετάσχω στην προεκλογική εκστρατεία, αλλά δεν θέλω να το κάνω για έναν πολύ πρακτικό λόγο, τον οποίο δεν θέλω να πω τώρα", δήλωσε ο Γκόμες σε βίντεο που μεταδόθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, χωρίς να διευκρινίσει περαιτέρω.
"Καθώς, αν δεν μπορώ να βοηθήσω, δεν θέλω και να αποτελέσω εμπόδιο", πρόσθεσε ο Γκόμες, τον οποίο οι δημοσκοπήσεις που είχαν γίνει πριν από τον πρώτο γύρο παρουσίαζαν ως τον μόνο υποψήφιο που θα μπορούσε να νικήσει τον Μπολσονάρου στον δεύτερο γύρο.
Μερικές ημέρες μετά τον πρώτο γύρο της 7ης Οκτωβρίου, στις οποίες ο Ζαΐχ Μπολσονάρου βγήκε πρώτος με 46% των ψήφων, το Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα είχε εκφράσει έπειτα από συνέδριό του στην Μπραζίλια "την κρίσιμης σημασίας υποστήριξή του στην υποψηφιότητα του Αντάτζι για να αποφευχθεί η νίκη των πιο αντιδραστικών δυνάμεων (...) και η ήττα της δημοκρατίας" στη Βραζιλία.
Ωστόσο ο Σίρου Γκόμες, ο οποίος απουσίαζε από τη χώρα κατά την προεκλογική εκστρατεία για τον β' γύρο των προεδρικών εκλογών και επέστρεψε την Παρασκευή το βράδυ στην έδρα του στην Φορταλέζα, στη βορειοανατολική Βραζιλία, δεν μετείχε σε καμία συγκέντρωση.
Η δήλωση αυτή του Γκόμες αποτελεί ένα πολύ σκληρό πλήγμα για τον υποψήφιο του Κόμματος των Εργαζομένων, το οποίο δεν κατάφερε τελικά να συσπειρώσει τα κεντρώα κόμματα γύρω από τον υποψήφιό του για να αντιμετωπιστεί η άνοδος της ακροδεξιάς στη Βραζιλία.
Η Βραζιλία μπροστά στην καταστροφή
«Μια πιθανή εκλογή του Μπολσονάρο θα είναι μία τραγωδία για τη Βραζιλία και την περιοχή. Στην πραγματικότητα για τον κόσμο. Κυριολεκτικά. Ενα από τα πιο σκανδαλώδη σχέδιά του είναι να ανοίξει τον Αμαζόνιο ώστε οι πλούσιοι ψηφοφόροι του να εκμεταλλευτούν εμπορικά και αυτήν την περιοχή κάτι που βέβαια θα έχει καταστροφικές συνέπειες για το παγκόσμιο περιβάλλον καθώς και για τους αυτόχθονες κατοίκους. Θα είναι ουσιαστικά μία παρακίνηση για γενοκτονία»: με αυτόν τον τρόπο ο Νόαμ Τσόμσκι έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου ενόψει του δεύτερου γύρου των προεδρικών εκλογών στη Βραζιλία, ο οποίος διεξάγεται σήμερα.
«Αυτή τη στιγμή, που μια φασιστική απειλή επικρέμαται πάνω από τη Βραζιλία, θέλω να απευθύνω έκκληση προς όλους όσοι υπερασπίζονται τη δημοκρατία (...) να υπερασπιστούν το δημοκρατικό πολίτευμά μας και το κράτος του δικαίου», το μήνυμα του φυλακισμένου πρώην προέδρουτης Βραζιλίας Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος απηύθυνε με ανοικτή επιστολή του στους συμπατριώτες του νέα έκκληση να ψηφίσουν τον αντικαταστάτη του στο ψηφοδέλτιο του Κόμματος Εργαζομένων (PT), τον Φερνάντου Αντάτζι.
Φαίνεται, ωστόσο, ότι οι μεγάλη μερίδα των συμπολιτών του έχει κλείσει τα αυτιά στα μηνύματα αυτα και οδηγεί ολοταχώς τη Βραζιλία σε μία «φασιστική περιπέτεια»: Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Datafolha που δημοσίευσε πρόσφατα η εφημερίδα Folha de S. Paulo, ο Μπολσονάρου οδεύει να εξασφαλίσει το 56% των εγκύρων ψήφων και ο Αντάτζι το 44%. Πριν από μία εβδομάδα, η κυλιόμενη δημοσκόπηση αυτή κατέγραφε ότι ο Μπολσονάρου συγκέντρωνε το 59% των προθέσεων ψήφου και ο Αντάτζι το 41%. «Αν δεν διστάζει να απειλήσει τη δημοκρατία πριν από τις εκλογές, τι νομίζετε ότι θα κάνει αφού νικήσει;», διερωτήθηκε ο Αντάτζι σε συνέντευξη Τύπου τις προάλλες στο Σάο Πάολο, την πόλη της οποίας διετέλεσε δήμαρχος. Ο ίδιος ο δεσμεύθηκε την Τρίτη ότι θα αγωνιστεί «μέχρι τέλους» για να αποτραπεί η επικράτηση «του φασισμού» στη Βραζιλία.
«Όχι αυτόν»
Το κλίμα που επικρατει στην πολυπληθέστερη χώρα της Λατινικής Αμερικής αποτυπώνει το περιοδικό "The Clinic" που εδρεύει στο Σαντιάγο της Χιλής και παρουσιάζει το περίφημο άγαλμα του Χριστού στο Ρίο Ντε Τζανέιρο να χαιρετά φασιστικά:
Το παρελθόν του Μπολσονάρου, πρώην λοχαγού του στρατού, το γεγονός πως δηλώνει ανοικτά νοσταλγός της στρατιωτικής δικτατορίας και διατηρεί στενές σχέσεις με αξιωματικούς των ένοπλων δυνάμεων, ένας από τους οποίους είναι άλλωστε υποψήφιος αντιπρόεδρός του, τα σεξιστικά, μισογυνικά και ρατσιστικά σχόλιά του, καθιστούν άκρως εύστοχο το παραπάνω «σχόλιο» του εν λόγω περιοδικού.
Ήδη, δολοφονίες και επιθέσεις σε βάρος πολιτών και οι απειλές εναντίον πολιτικών αντιπάλων, δημοσιογράφων ή ομοφυλόφιλων, σημειώθηκαν μετά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών εντείνοντας την ανησυχία ότι η χώρα θα βυθιστεί περισσότερο στη βία, αν το ακροδεξιό φαβορί κερδίσει την Κυριακή.
Απέναντι στην υποψηφιότητα και δημοτικότητα του «Τραμπ της Βραζιλίας» βρίσκεται μεταξύ άλλων το κίνημα #Elenao («Όχι αυτόν»), με χιλιάδες γυναίκες να καλούν σε μαζικές κινητοποιήσεις εναντίον του ακροδεξιού υποψήφιου.
(μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές διατυπώσεις του ακροδεξιού υποψηφίου)
Ο άνθρωπος των ελίτ
Παράλληλα, σύμφωνα με την «Boston Review», η βραζιλιάνικη οικονομική ελίτ δεν αισθάνεται καμία αποστροφή για τον (ακραία νεοφιλελεύθερο) Μπολσονάρο, ο οποίος έχει ήδη εξασφαλίσει την υποστήριξη των κατασκευαστών όπλων, των μεγάλων ιδιοκτητών γης, των μεγαλοβιομηχάνων και των μεγαλεμπόρων. Ο Μπολσονάρο υπόσχεται να νομιμοποιήσει την οπλοκατοχή, να καταργήσει την προοδευτική εκπαίδευση, να μειώσει το ηλικιακό όριο ποινικής δίωξης στα 16 έτη, να θεσμοθετήσει ασυλία στους αστυνομικούς που σκοτώνουν αμάχους, να αντιμετωπίσει ως «τρομοκρατικές» τις οργανώσεις και τις συλλογικότητες που μάχονται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των ιθαγενών, την αναδιανομή της γης, να αποτελειώσει την ήδη υποβαθμισμένη προστασία των εργαζομένων και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Σε όλη τη διάρκεια της εκστρατείας του, έχει μιλήσει συχνά για την επίθεση που ετοιμάζει σε κοινωνικά και ασφαλιστικά δικαιώματα, όπως η δημόσια υγεία και η σύνταξη, κάτι που ακόμη και οι συντηρητικοί στο παρελθόν είχαν αποφύγει να ομολογήσουν κατά τη διάρκεια των εκλογών.
Ο Μπολσονάρο έχει επίσης γίνει αποδεκτός από την μεσαία τάξη και από επαγγελματικούς κλάδους όπως οι γιατροί και οι δικηγόροι. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, υποστηρίχθηκε από περισσότερο από το 30% των ψηφοφόρων πανεπιστημιακής μόρφωσης, έναντι 19% που υποστήριξαν τον υποψήφιο των Εργατικών. Αυτοί οι ψηφοφόροι ήταν ο βασικός κινητήριος μοχλός του κινήματος που έριξε την Ρουσέφ το 2016. Σύμφωνα με την «Boston Review», οι ψηφοφόροι της μεσαίας τάξης, οι οποίοι έχουν βιώσει απώλειες στην αγοραστική τους δύναμη τα τελευταία χρόνια, έχουν έρθει όλο και περισσότερο αντιμέτωποι με τις αναδιανεμητικές πολιτικές των διαδοχικών κυβερνήσεων του Εργατικού Κόμματος, όπως οι υπό όρους μεταβιβάσεις μετρητών, οι προοδευτικές πολιτικές στα πανεπιστήμια και η στήριξη των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Γι΄ αυτούς, η επίθεση του Μπολσονάρο σε αυτές τις πολιτικές είναι εξίσου γοητευτική με την «σκληρή» ρητορική του έναντι της εγκληματικότητας.
Πληροφορίες: ΑΠΕ - ΜΠΕ, The Guardian, Τvxs, Reuters
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου