Η «Εφ.Συν.», στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής έρευνάς της για τις καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις TAVI και για όλο το παρασκήνιο γύρω από αυτές, φέρνει σήμερα στο φως δύο αποκαλυπτικά έγγραφα που...
αποτελούν ουσιαστική ομολογία ενοχής του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), του αρμόδιου κρατικού φορέα δηλαδή που είναι υπεύθυνος για τις αδειοδοτήσεις και τον έλεγχο των πιστοποιημένων νοσοκομείων που πραγματοποιούν TAVI.
Από τα έγγραφα αυτά προκύπτει πως όχι μόνο δεν έχει γίνει πουθενά έλεγχος, όπως ορίζει η υπουργική απόφαση Πολάκη του 2015, αλλά και πως επιχειρείται μεθοδικά το «ξέπλυμα» των μέχρι τώρα παρανομιών με έναν νέο νόμο που θα διέπει αυτές τις επεμβάσεις, το προσχέδιο του οποίου επίσης αποκαλύπτουμε σήμερα.
Υπενθυμίζεται πως η έρευνα της «Εφ.Συν.» ξεκίνησε πριν από 9 μήνες με αφορμή καταγγελίες γιατρών για όσα συνέβαιναν στην καρδιοχειρουργική κλινική του 401 ΓΣΝΑ -στην οποία σημειώθηκε υψηλό ποσοστό θνησιμότητας πάνω στις TAVI- και σιγά σιγά επεκτάθηκε σε ολόκληρο το σύστημα Υγείας (σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία) απ’ όπου προέκυψε πως το ΚΕΣΥ, του οποίου προΐσταται ο πανεπιστημιακός γιατρός Κώστας Μάρκου, έδινε αφειδώς γνωμοδοτήσεις υπέρ της δημιουργίας πιστοποιημένων κέντρων, χωρίς να έχει ελέγξει τους όρους και τις προϋποθέσεις που ο νόμος ορίζει, χωρίς να έχουν ελεγχθεί τα πιστοποιητικά εκπαίδευσης των γιατρών που τις πραγματοποιούν, ενώ προκύπτουν σοβαρά ερωτήματα πλέον και για ζημιά του δημόσιου τομέα, καθώς ο τζίρος πίσω από τις επεμβάσεις αυτές αντιστοιχεί σε κάποια εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση.
Τι λένε τα πρακτικά
Το πρώτο ντοκουμέντο που αποκαλύπτουμε σήμερα είναι τα πρακτικά της συνεδρίασης της 24ης Απριλίου 2018, της αρμόδιας για τις TAVI επιτροπής του ΚΕΣΥ.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι περίπου δύο εβδομάδες πριν (στις 8 Απριλίου) η «Εφ.Συν.» είχε δημοσιεύσει ρεπορτάζ με τίτλο «Γιατί δεν έχει χάσει την άδεια με μόνο επτά επεμβάσεις».
Το ρεπορτάζ αναφερόταν στο 401 ΓΣΝΑ και σύμφωνα με τα ατράνταχτα στοιχεία που παρουσιάσαμε ζητούσαμε να μάθουμε γιατί το ΚΕΣΥ δεν έχει άρει την άδεια του εν λόγω νοσοκομείου να πραγματοποιεί TAVI, από τη στιγμή που ο νόμος γι’ αυτές είναι ξεκάθαρος: Κάθε πιστοποιημένο κέντρο οφείλει να πραγματοποιεί 20 επεμβάσεις TAVI κατ’ έτος, διαφορετικά αίρεται η άδειά του. Το 401 ΓΣΝΑ για το 2017 είχε πραγματοποιήσει μόνο 7.
Σύμφωνα λοιπόν με όσα διαβάζουμε στα πρακτικά, στη συνεδρίαση προσήλθε (κατόπιν δικού του αιτήματος, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά) και ο θωρακοχειρουργός του 401 ΓΣΝΑ Χ.Κ. -ο οποίος μας έχει μηνύσει για συκοφαντική δυσφήμηση επειδή αποκαλύψαμε τι συμβαίνει στην καρδιοχειρουργική του νοσοκομείου- προκειμένου να παρουσιάσει τη δική του εκδοχή για τα γεγονότα και υπό τον φόβο, προφανώς, ότι θα αρθεί η άδειά του.
Σύμφωνα με τα πρακτικά λοιπόν:
«Ο ιατρός στην εισήγησή του έκανε ιστορική αναδρομή στη λειτουργία του κέντρου εμφύτευσης από το 2013, οπότε και η έναρξη δραστηριότητας αυτού ως προς την τοποθέτηση ιατρικών βαλβίδων (...) Καθ’ όλο το διάστημα δραστηριοποίησης του Κέντρου (βάσει των σχετικώς υποβληθέντων στοιχείων) διαπιστώνονται: για τα έτη από 2013 έως και 2016, πλήθος εμφυτεύσεων: 23 και θάνατοι εντός του έτους από την εμφύτευση (κατά την αρχή της εκπαίδευσης): 5».
Εδώ λοιπόν έχουμε μια απίστευτη παραδοχή την οποία παρουσιάζαμε σε προηγούμενα δημοσιεύματά μας για το γεγονός πως εδώ παρατηρείται θνησιμότητα άνω του 20%, ποσοστό απίστευτα υψηλό σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία και τις έρευνες, που αποδέχονται ως επιτρεπτό όριο το 5 με 5,5%. Η παραδοχή αυτή έγινε από τον ίδιο τον Χ.Κ. που μας έχει μηνύσει!
Και πιο κάτω τα πρακτικά αναφέρουν τα εξής:
«Ο κ. Χ.Κ. αναφέρθηκε στη μείωση των περιστατικών που παρατηρείται κατά το έτος 2016, οφειλόμενα αφ’ ενός σε προσωπικό του ατύχημα, αφετέρου στην εσωτερική επιτροπή ελέγχου και εκτίμησης της κατάστασης που συστάθηκε στο νοσοκομείο εξ αφορμής των θανάτων κατά την έναρξη του προγράμματος».
Εδώ, ο Χ.Κ. παραδέχεται πως το ίδιο το νοσοκομείο ανέστειλε το πρόγραμμα των επεμβάσεων TAVI λόγω των θανάτων των ασθενών.
Εκείνο που δεν είπε στην επιτροπή του ΚΕΣΥ είναι πως ο ίδιος ήταν μέλος στην εσωτερική επιτροπή ελέγχου που συνεστήθη στο 401 ΓΝΣΑ για να εκτιμηθεί η κατάσταση.
Με απλά λόγια, εκείνος που έπρεπε να είναι ελεγχόμενος έγινε, με τις ευλογίες της διοίκησης του στρατιωτικού νοσοκομείου, ελεγκτής!
Αρκετά όμως με τον Χ.Κ. Ας δούμε τι είπαν δύο μέλη της επιτροπής του ΚΕΣΥ αναφορικά με το ίδιο ζήτημα:
«Ο κύριος Β., ο οποίος έτυχε διατελέσας επόπτης επεμβάσεων στο 401 ΓΣΝΑ, επεσήμανε ότι κατά την παρουσία του εκεί διαπίστωσε μη οργανωμένη ομάδα καρδιάς με ξεκάθαρες και διακριτές λειτουργίες, τονίζοντας την ιδιαιτερότητα της στρατιωτικής ιεραρχίας που υπερισχύει έναντι της ιατρικής ιδιότητας».
Μη οργανωμένη ομάδα καρδιάς σημαίνει ότι το νοσοκομείο δεν θα έπρεπε να κάνει TAVI. Το ένα τρίτο της υπουργικής απόφασης Πολάκη του 2015 για τις TAVI αφορά την οργάνωση και την εκπαίδευση που πρέπει να έχει η ομάδα καρδιάς (heart team) κάθε πιστοποιημένου νοσοκομείου που πραγματοποιεί TAVI.
Ταυτόχρονα, η παρατήρηση του κ. Β. περί στρατιωτικής ιεραρχίας έναντι της ιατρικής ιδιότητας αποδεικνύει πως μέσα στα χειρουργεία του 401 ΓΣΝΑ οι αποφάσεις δεν παίρνονταν με βάση την εμπειρία και την ειδικότητα αλλά με βάση τα... γαλόνια!
Σε αυτές τις παρατηρήσεις ο Χ.Κ. είχε μια... απίστευτη απάντηση:
«Απαντώντας (στον κ. Β.) ο κ. Χ.Κ. ενημέρωσε ότι η συσταθείσα εσωτερική επιτροπή ελέγχου του 2016 καθόρισε την ομάδα καρδιάς του νοσοκομείου, με εμφυτευτές τον... ίδιο και τον γιατρό Ι.Μ. Η κλινική δεν διαθέτει ακόμα ανεξαρτησία-καταγεγραμμένη επάρκεια λειτουργίας ομάδας και ευρίσκεται υπό επιτήρηση γατί οι ορισμένοι ως εμφυτευτές δεν έχουν υπερβεί τα 20 περιστατικά».
Η τελευταία παράγραφος αποδεικνύει κατάφωρη παραβίαση της υπουργικής απόφασης Πολάκη.
Τι είπε ο κ. Χ.Κ.; Οτι η επιτροπή του νοσοκομείου καθόρισε την ομάδα καρδιάς και ότι οι εμφυτευτές δεν έχουν υπερβεί τα περιστατικά που απαιτεί ο νόμος προκειμένου να κάνουν TAVI!
Το ΚΕΣΥ που τους έδωσε άδεια και υποτίθεται τους ελέγχει το γνώριζε; Τι ακριβώς έκανε; Πώς τους έλεγξε και, το κυριότερο, πώς επέτρεπε να γίνονται οι εν λόγω επεμβάσεις στο νοσοκομείο;
Και τα πρακτικά συνεχίζουν ως εξής για άλλο μέλος της επιτροπής που πήρε τον λόγο:
«Επί των ανωτέρω, ο κ. Τ. διατύπωσε ότι θα πρέπει ΑΜΕΣΑ να εφαρμοστεί η αναστολή αδειοδότησης για τυπικούς αλλά και ουσιαστικούς λόγους τόσο για το 401 ΓΣΝΑ όσο και για τα υπόλοιπα κέντρα εμφύτευσης που δεν συμπληρώνουν τον ελάχιστο αριθμό των 20 περιστατικών κατ’ έτος. Επιπλέον, επισήμανε ότι η ομάδα καρδιάς του 401 ΓΣΝΑ είναι η μοναδική μεταξύ των αδειοδοτηθέντων κέντρων που επικεφαλής υπεύθυνος είναι καρδιοχειρουργός και όχι επεμβατικός καρδιολόγος, διερωτώμενος για τα κριτήρια της σχετικής εισήγησης για την εξ αρχής αδειοδότηση του συγκεκριμένου κέντρου».
Η άποψη του συγκεκριμένου μέλους καταγράφηκε, ωστόσο η επιτροπή δεν προχώρησε στην αναστολή της άδειας, αντίθετα αποφάσισε να ζητήσει από όλα τα αδειοδοτηθέντα κέντρα στοιχεία για τις επεμβάσεις, τις ομάδες καρδιάς κ.λπ.
Από την παραπάνω απόφαση αποδείχθηκε περίτρανα ότι μέχρι εκείνη τη στιγμή η αρμόδια επιτροπή του ΚΕΣΥ δεν είχε ελέγξει ποτέ και κανέναν, δεν είχε εικόνα για τα περιστατικά ή για τυχόν θανάτους, παρά το γεγονός ότι η υπουργική απόφαση ρητά αναφέρει πως όφειλε να ελέγχει τα στοιχεία κάθε χρόνο. Το απόλυτο μπάχαλο.
Προσχέδιο-«ξέπλυμα»
Το δεύτερο έγγραφο που αποκαλύπτουμε σήμερα διακινήθηκε μέσα στο ΚΕΣΥ και απευθυνόταν στα μέλη της επιτροπής.
Σε αυτό καταγράφεται η παρούσα κατάσταση που επικρατεί για τις TAVI, όπως επίσης και κάποιες προτάσεις για τη θέσπιση νέου -υποτίθεται πιο αυστηρού- νόμου γι’ αυτές.
Το πιο σημαντικό όμως είναι πως οι συντάκτες του εγγράφου παραδέχονται πως η κατάσταση που επικρατεί στα πιστοποιημένα κέντρα, στις αδειοδοτήσεις, στον έλεγχο, είναι εξόχως προβληματική έως παράνομη.
Ειδικότερα, όπως σημειώνεται στο έγγραφο:
▣ «Στη χώρα μας το πρωτόκολλο εκπαίδευσης (για τις TAVI) ακολουθείται με ευθύνη κύρια των επιστημονικών συμβουλίων ή των επιτροπών ηθικής και δεοντολογίας των κέντρων εμφύτευσης με τη συνδρομή των εταιρειών κατασκευής και διάθεσης των διάφορων τύπων βαλβίδων». Τι μαθαίνουμε εδώ; Πως την υπόθεση TAVI διαχειρίζονται τα ίδια τα κέντρα (οι γιατροί που τις κάνουν δηλαδή) σε... αγαστή συνεργασία με τις εταιρείες που θέλουν να πουλήσουν βαλβίδες TAVI. Και το Δημόσιο πληρώνει!
▣ «Οι πρώτες 20 περιπτώσεις εμφύτευσης διενεργούνται υπό την επίβλεψη πιστοποιημένου έμπειρου εμφυτευτή, ο οποίος όμως ΔΕΝ συμμετέχει στην επιλογή των χειριστών και δεν έχει τη δυνατότητα να εξασφαλίζει την ικανότητα αυτών να διενεργούν την επέμβαση. Εδώ φαίνεται το μεγάλο κενό που πραγματικά θα διασφάλιζε την ύπαρξη κριτηρίων ποιος έχει τα τυπικά προσόντα για να κάνει αυτές τις εξειδικευμένες επεμβάσεις. Αλλά και την απουσία μηχανισμού αξιολόγησης μέσω καθιερωμένων διαδικασιών ελέγχου, πέρα από την εμπορική εταιρεία, αν ο εκπαιδευόμενος έχει πράγματι μετά την εκπαίδευση την ικανή εμπειρία να εκτελεί ανεξάρτητος τις εν λόγω επεμβάσεις».
Αν αυτό δεν αποτελεί πλήρη ομολογία απουσίας ελέγχου, τότε δεν μπορούμε να φανταστούμε τι άλλο θα μπορούσε να είναι.
▣ «Η συμβολή των εταιρειών διάθεσης των βαλβίδων στην ανάπτυξη προγραμμάτων εμφύτευσης, πλην της παροχής εκπαίδευσης στους υποψήφιους εμφυτευτές, ήταν σημαντική μέχρι σήμερα, διότι για καθαρά δικούς τους εμπορικούς-οικονομικούς λόγους, απέτρεψαν τη διάθεση των συσκευών τους σε κέντρα με επισφαλή αρχικά αποτελέσματα. Δεν μπορεί όμως να συνεχίσει η εκπαίδευση να είναι αντικείμενο δραστηριότητας εμπορικών εταιρειών και όχι θεσμοθετημένων επιστημονικών φορέων». Αξίζει πραγματικά να μάθουμε πώς γνωρίζει το ΚΕΣΥ τι έκαναν οι εταιρείες και πώς απέτρεψαν τη διάθεση των συσκευών τους, όταν το ίδιο έχει παραδεχθεί με έγγραφό του (το παρουσιάσαμε στις 20 Μαΐου) πως δεν έχει κανένα στοιχείο από τις επεμβάσεις TAVI των πιστοποιημένων κέντρων και με επιστολή του προς αυτά ζητούσε να μάθει πόσες επεμβάσεις έχουν κάνει και ποιες είναι οι ομάδες καρδιάς αυτών. Κατά τα λοιπά, βέβαια, η συνδρομή των εταιρειών ήταν «σημαντική».
Για το τέλος θα παρουσιάσουμε κάποιες από τις προτάσεις που αναγράφονται, προκειμένου να ενισχυθεί η νομοθεσία για τις TAVI. Βέβαια, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, το πρόβλημα δεν είναι οι νόμοι αλλά η εφαρμογή τους. Από τη στιγμή λοιπόν που αποδεδειγμένα δεν τηρήθηκε από το ΚΕΣΥ ο προηγούμενος νόμος, τι μας κάνει να πιστεύουμε ότι θα τηρηθεί ο καινούργιος; Για την ιστορία και μόνο αναφέρουμε κάποιες από τις προτάσεις:
▣ «Να εξεταστεί η πιθανότητα διενέργειας κεντρικού διαγωνισμού προμήθειας των βαλβίδων». Υπενθυμίζεται ότι το κόστος κάθε TAVI ξεκινά από τις 30.000 ευρώ. Πέρυσι έγιναν σχεδόν 300 επεμβάσεις στην Ελλάδα. Ενας πολλαπλασιασμός αρκεί για να αντιληφθεί κανείς το ετήσιο κόστος για το Δημόσιο, το οποίο ώς σήμερα ουδέποτε έχει κάνει κεντρικό διαγωνισμό προμήθειας βαλβίδων.
▣ «Αντικατάσταση του αριθμού επεμβάσεων με τον αριθμό 40 ανά διετία» (και όχι 20 κατ’ έτος όπως είναι σήμερα). Με λίγα λόγια, ένα κέντρο δεν θα χάνει την άδειά του αν κάνει π.χ. 15 επεμβάσεις την πρώτη χρονιά, αρκεί να φτάσει τις 40 τη δεύτερη χρονιά.
▣ Διεύρυνση της γκάμας των ασθενών που υποβάλλονται σε TAVI. Μέχρι σήμερα υποβάλλονταν σε αυτές άτομα υψηλού χειρουργικού κινδύνου. Προτείνεται να εξεταστεί το ενδεχόμενο να υποβάλλονται σε αυτές και άτομα μικρότερου κινδύνου, σε συνδυασμό με το μέτρο του κεντρικού διαγωνισμού προμήθειας των βαλβίδων.
Το πιο σημαντικό όμως απ’ όλα είναι το γεγονός ότι στο έγγραφο αυτό δεν γίνεται πουθενά λόγος για τις συνέπειες του νόμου σε περιπτώσεις όπως αυτή του 401 ΓΣΝΑ.
Με απλά λόγια, επιχειρείται με τον νέο νόμο να «ξεπλυθούν» οι παλιές αμαρτίες και το κοντέρ να αρχίσει να γράφει και πάλι από την αρχή.
Ας ελπίσουμε το υπουργείο Υγείας, που περιμένει το πόρισμα της έρευνας του Σώματος Επιθεωρητών Υγείας για το θέμα των TAVI, να μην έχει την ίδια άποψη...
Δημήτρης Τερζής
efsyn.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου