Oι ιερείς παύουν πλέον να είναι δημόσιοι υπάλληλοι και διαγράφονται από το μισθολόγιο της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών, το θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας κλείνει μετά από 79 χρόνια με την Εκκλησία να παραιτείται από κάθε περαιτέρω αξίωση και, για πρώτη φορά, οριοθετούνται διακριτοί ρόλοι μεταξύ των δύο πλευρών. Δεν είναι ρήξη, ούτε ριζοσπαστικός διαχωρισμός – είναι όμως το «compromiso historico», o ιστορικός συμβιβασμός, Τσίπρα και Ιερώνυμου που σηματοδοτεί και το πρώτο, μεγάλο βήμα εξορθολογισμού των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας...
Το πλαίσιο συμφωνίας που ανακοίνωσαν χθες το βράδυ ο πρωθυπουργός και ο αρχιεπίσκοπος, και το οποίο μένει να εγκριθεί από την Ιεραρχία και να αποτυπωθεί νομοθετικά, βασίζεται σε τρεις άξονες: Το κράτος, ουσιαστικά, αναγνωρίζει ότι μέχρι το 1939 απέκτησε εκκλησιαστική περιουσία έναντι ανταλλάγματος που υπολείπεται της αξίας της και, ως εκ τούτου, θα καταβάλει ετησίως στην Εκκλησία εν είδει αποζημίωσης ποσό ικανό να καλύψει την μισθοδοσία του σημερινού αριθμού κληρικών (περίπου 8.500 ιερείς).
Η Εκκλησία, από την πλευρά της, αποδεχόμενη αυτόν τον διακανονισμό παραιτείται έναντι όποιας περαιτέρω διεκδίκησης επί της εκκλησιαστικής περιουσίας. Και παράλληλα, Κράτος και Εκκλησία δημιουργούν κοινό Ταμείο Αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας τα έσοδα του οποίου θα μοιράζονται ισόποσα στις δύο πλευρές. Πρόκειται για μια συμφωνία που ανοίγει μεν πεδία επιμέρους κριτικής, αντιδράσεων και αμφισβητήσεων, αλλά ταυτόχρονα περιθωριοποιεί τους οπαδούς της μετωπικής σύγκρουσης και στις δύο πλευρές και προκαλεί αμηχανία στο συντηρητικό τόξο της αντιπολίτευσης.
Επ’ αυτής της αμηχανίας είναι ενδεικτικές οι… εξ αριστερών αιχμές που αφήνει η ΝΔ στην ανακοίνωσή της κάνοντας λόγο για «κατ’επίφαση αποσύνδεση της μισθοδοσίας των κληρικών από το Κράτος», για να εκφράσει όμως παράλληλα «την ικανοποίησή της για την καθυστερημένη υιοθέτηση της πάγιας θέσης της από τον ΣΥΡΙΖΑ σε ό,τι αφορά τις σχέσεις Πολιτείας-Εκκλησίας».
Προβληματισμούς – χαμηλότονους προσώρας – εξέφραζαν χθες το βράδυ και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούν το πλαίσιο της συμφωνίας «άτολμο» και τάσσονται υπέρ του ριζικού και πλήρους διαχωρισμού Κράτους και Εκκλησίας, ενώ η πλέον θερμή είναι μέχρι στιγμής η αντίδραση του Συνδέσμου Κληρικών που θέτει ζητήματα κατοχύρωσης των συνταξιοδοτικών και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των ιερέων.
Από ακαδημαϊκούς και νομικούς κύκλους τίθενται επίσης ερωτήματα ως προς την ηθική και πολιτική νομιμοποίηση της εκχώρησης και διαχείρισης από την Εκκλησία κρατικών κονδυλίωων – άρα, χρημάτων που δίνουν οι φορολογούμενοι – χωρίς κρατική εποπτεία και έλεγχο. Κυβερνητικές πηγές διαμηνύουν πως αυτής της μορφής τα ζητήματα θα αντιμετωπιστούν και θα διευθετηθούν όταν το πλαίσιο της συμφωνίας πάρει την τελική της μορφή μέσα από την νομοθέτησή της.
Πέραν τούτων όμως, σε πολιτικούς όρους η συμφωνία Τσίπρα – Ιερώνυμου είναι καθαρά μια συμφωνία win-win. Ο αρχιεπίσκοπος μπορεί να δηλώνει ότι κέρδισε την οικονομική αυτοτέλεια της Εκκλησίας, όπως και την αναγνώριση της συμβολής της στην διαμόρφωση της ταυτότητας του ελληνικού κράτους.
Η κυβέρνηση επίσης μπορεί να διακηρύσσει ότι, στο πλαίσιο έστω του «αριστερού ρεαλισμού», έκανε το πρώτο μεγάλο βήμα για τον εξορθολογισμό και τον εκσυγχρονισμό των σχέσεων Εκκλησίας-Κράτους. Και ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να πιστώνεται δύο πολιτικές νίκες: Η πρώτη είναι νίκη τακτικής – ο διεμβολισμός και η εξουδετέρωση της παραδοσιακής συμμαχίας μεταξύ Ιεραρχίας και συντηρητικής παράταξης.
Η δεύτερη είναι νίκη πολιτικής ουσίας – το γεγονός ότι μετά την συμφωνία των Πρεσπών και την λύση του μακεδονικού, τόλμησε να αγγίξει, και να κλείσει, μια ακόμη ιστορική εκκρεμότητας, εκείνη των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας. ‘Ητοι, να επαναβεβαιώσει ότι η αριστερά «δεν είναι δύναμη αδράνειας» - ένα μήνυμα που, κατά τις πληροφορίες, θα έχει κεντρική θέση στην φορτισμένη πορεία προς τις κάλπες
tvxs
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου