Τρίτη 26 Ιουλίου 2016

Συνταγματική Αναθεώρηση: Η πρόταση Τσίπρα και η απούσα αντιπολίτευση


Με μια προωθημένη μεν, ζυγισμένη δε, πρόταση από τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και με την επιδεικτική απουσία σχεδόν σύσσωμης της αντιπολίτευσης, ανοίγει η συζήτηση (;) για το κορυφαίο θεσμικό ζήτημα – τη συνταγματική αναθεώρηση...


 
Οι 5 βασικοί άξονες διαλόγου που έθεσε χθες το βράδυ στην ειδική εκδήλωση στη Βουλή ο πρωθυπουργός κινούνται, όπως αναμενόταν στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της «άμεσης δημοκρατίας» - κρατά όμως ταυτόχρονα δικλείδες ασφαλείας σε ό,τι αφορά τόσο την κυβερνητική σταθερότητα, όσο και τις εσωκομματικές και ενδοκυβερνητικές ισορροπίες.

Η εκλογή Προέδρου

Στο πλαίσιο αυτό, και επιβεβαιώνοντας τις τελευταίες πληροφορίες, επέλεξε τη μέση οδό στο θέμα της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας: Η πρότασή του προβλέπει απ΄ευθείας εκλογή από τον λαό μόνον εάν δεν καταστεί δυνατή η εκλογή του από τη Βουλή – ήτοι εαν δεν εξασφαλίζεται η μέγιστη συναίνεση των δύο τρίτων του Σώματος σε δύο διαδοχικές ψηφοφορίες.

Σε γραμμή ισορροπίας κινήθηκε και σε ό,τι αφορά την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου – μια ενίσχυση που, όπως είπε, δεν θα αγγίζει τον πυρήνα του πολιτεύματος και δεν θα οδηγεί σε διακοπή της θητείας της κυβέρνησης.

Για παράδειγμα, πρότεινε να έχει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας το δικαίωμα να απευθύνεται στη Βουλή για σπουδαίο λόγο, να συγκαλεί το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών αλλά και να παραπέμπει ψηφισμένο νόμο σε ειδικό γνωμοδοτικό όργανο, αποτελούμενο αποκλειστικά από δικαστές για να κρίνει επί της συνταγματικότητας του. 

Aναλυτικά, οι 5 άξονες της κυβερνητικής πρότασης είναι οι εξής:

Πρώτος άξονας: δέσμη αλληλοσυνδεόμενων μεταρρυθμίσεων στην αρχιτεκτονική του Πολιτεύματος

Η συνταγματική καθιέρωση της απλής αναλογικής
Η εποικοδομητική ψήφος δυσπιστίας, Η υποχρέωση δηλαδή η πρόταση δυσπιστίας εναντίον της κυβέρνησης, να συνοδεύεται και από πρόταση για νέο Πρωθυπουργό. Πράγμα που εξυπηρετεί το σκοπό της κυβερνητικής σταθερότητας.
Δυνατότητα εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από το κοινοβούλιο, μόνο αν εξασφαλίζεται η μέγιστη συναίνεση των δύο τρίτων της Βουλής στο πρόσωπό του σε δύο διαδοχικές ψηφοφορίες. Αν αποβούν άκαρπες, τότε η τρίτη ψηφοφορία θα ανήκει στο εκλογικό σώμα, που θα αποφασίζει την εκλογή του Προέδρου με καθολική ψηφοφορία που θα διεξάγεται ανάμεσα στους δύο πλειοψηφήσαντες υποψηφίους της τελευταίας ψηφοφορίας στο κοινοβούλιο.
Εναρξη της συζήτησης για τις αρμοδιότητές του προτείνοντας μια λελογισμένη αύξηση των αρμοδιοτήτων του. Με στόχο να ενισχυθεί ο ρυθμιστικός, σταθεροποιητικός και εγγυητικός του ρόλο αλλά και για να εμπλακεί όποτε είναι αναγκαίο, ο ίδιος ο λαός στη διαδικασία της εκλογής του, χωρίς όμως να διακόπτεται η θητεία της κυβέρνησης και να διαλύεται η Βουλή. Η λελογισμένη αύξηση των αρμοδιοτήτων μπορεί να ενισχύσει τον ρυθμιστικό ρόλο του Προέδρου χωρίς να αγγίζεται ο πυρήνας του Πολιτεύματος. Για παράδειγμα: Το δικαίωμα του Προέδρου να απευθύνεται στη Βουλή για σπουδαίο λόγο, να συγκαλεί το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών, αλλά και να παραπέμπει ψηφισμένο νόμο σε ειδικό γνωμοδοτικό όργανο, αποτελούμενο αποκλειστικά από δικαστές για να κρίνει επί της συνταγματικότητας του.
Θεσμοθέτηση ορίου θητεία για τους Βουλευτές, έτσι ώστε κανένας Βουλευτής να μην μπορεί να εκλέγεται για πάνω από δύο συνεχόμενες κοινοβουλευτικές περιόδους ή για οκτώ συνεχόμενα έτη.
Θεσμοθέτηση της υποχρέωσης ο Πρωθυπουργός, εκτός φυσικά των υπηρεσιακών, να ορίζεται αποκλειστικά αιρετός από το λαό, δηλαδή μόνο εν ενεργεία Βουλευτής
Δεύτερος άξονας: ενίσχυση των θεσμών άμεσης δημοκρατίας

Υποχρέωση κύρωσης με δημοψήφισμα, οποιασδήποτε συνθήκης μεταβιβάζει κυριαρχικές αρμοδιότητες του Κράτους.
Δυνατότητα διενέργειας Δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία και συλλογή άνω των 500.000 υπογραφών για εθνικά θέματα.
Δυνατότητα διενέργειας Δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία και συλλογή άνω του 1 εκατομμυρίου υπογραφών, για ψηφισμένο νόμο, με εξαίρεση νόμους που αφορούν τα δημοσιονομικά.
Δυνατότητα διενέργειας Δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία και συλλογή άνω του 1 εκατομμυρίου υπογραφών για  νομοθετική πρωτοβουλία από τους ίδιους τους πολίτες.
Τρίτος άξονας: ενίσχυση του κράτους δικαίου

Θεσμοθέτηση ενός ειδικού γνωμοδοτικού οργάνου, αποτελούμενου αποκλειστικά από δικαστές των Ανώτατων Δικαστηρίων που σε εξαιρετικές περιπτώσεις, μετά από πρόταση του ΠτΔ ή της Κυβέρνησης ή 120 Βουλευτών θα γνωμοδοτεί επί ψηφισμένου νομοσχεδίου εντός συντομότατης προθεσμίας.
Κατάργηση βουλευτικής ασυλίας, ίδια ποινική αντιμετώπιση με τους πολίτες, δυνατότητα εξαίρεσης μόνο με για σχετικές με την άσκηση των καθηκόντων κατηγορίες.
Ριζική τροποποίηση της διάταξης που ρυθμίζει τα περί της ευθύνης των Υπουργών.
Για τις ανεξάρτητες αρχές: Οι Ανεξάρτητες Αρχές να συγκροτούνται με μικρότερες πλειοψηφίες σε περίπτωση που τα 4/5 δεν συγκεντρωθούν σε συγκεκριμένη προθεσμία.
Τέταρτος άξονας της πρότασης σχέσεις Κράτους-Εκκλησίας.

Ρητή κατοχύρωση της θρησκευτικής ουδετερότητας του Κράτους με διατήρηση όμως για ιστορικούς και πρακτικούς λόγους της αναγνώρισης της Ορθοδοξίας ως κρατούσας θρησκείας.
 Υποχρεωικότητα του πολιτικού όρκου για αιρετούς και δημόσιους λειτουργούς.
Πέμπτος άξονας: κοινωνικά δικαιώματα

Ρητή απαγόρευση άρσης του δημόσιου ελέγχου των αγαθών του νερού και της ηλεκτρικής ενέργειας.
Σαφής και αποτελεσματική κατοχύρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων ως του μοναδικού μέσου για τον προσδιορισμό του μισθού. Συνταγματική κατοχύρωση της υποχρεωτικότητας της διαιτησίας.
Για όλες αυτές τις αλλαγές τίθεται ως ορόσημο ισχύος το 2021. Η δε διαδικασία διαλόγου προβλέπει συγκρότηση οργανωτικής επιτροπής διαλόγου τον Σεπτέμβριο, έναρξη κοινωνικής διαβούλευσης μέσω δημοσίων συζητήσεων και 13 δημόσιων συνελεύσεων ανά τις περιφέρειες της χώρας και παράδοση του τελικού πορίσματος στα κόμματα μετά την άνοιξη του 2017.

tvxs

Δεν υπάρχουν σχόλια: