Ηταν σε μία από τις αντιμνημονιακές πορείες του 2010, όταν συνάντησα μετά από καιρό τον Κώστα, άνεργο μηχανικό. Aπό τα πιο φωτεινά μυαλά της γενιάς μας, με βαθιές γνώσεις, κριτική σκέψη και ενδιαφέροντα πέρα από το αντικείμενο σπουδών του. Στο αναπόφευκτο ερώτημα «με τι ασχολείσαι» μου απάντησε ότι γράφει τη διπλωματική ενός γνωστού του, γιου καλής οικογένειας με οικονομική επιφάνεια. «Θα πληρωθώ χίλια ευρώ. Επρεπε να ζητήσω παραπάνω, γιατί έχω αφιερώσει πολύ χρόνο και κόπο». Δεν έπεσα από τα σύννεφα. Γνώριζα το επάγγελμα των λογογράφων, αλλά ήταν η πρώτη μου επαφή με την γκρίζα αυτή συναλλαγή...
Την ίδια χρονιά στον ημερήσιο Τύπο δημοσιεύεται ρεπορτάζ για τη «βιομηχανία πτυχιακών με το αζημίωτο», με κοστολόγιο από 1.000 ως 1.500 ευρώ. Ο τότε πρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ, Νίκος Σταυρακάκης, δηλώνει ότι «πρόκειται για πολύ σοβαρό θέμα που δυναμιτίζει την εκπαιδευτική διαδικασία», υπογραμμίζοντας ότι η ομοσπονδία των συλλόγων πανεπιστημιακών «συλλέγει στοιχεία για να λάβει μέτρα».
Λίγα χρόνια μετά, περνώντας τυχαία έξω από παράρτημα ιδιωτικού κολεγίου στην περιοχή του Χίλτον, ένας μετανάστης μού πάσαρε διακριτικά ένα μπιλιετάκι. Διαφήμιζε αγγλόφωνο site με υπηρεσίες συγγραφής πτυχιακών και άλλων εργασιών, μάρκετινγκ, διοίκησης επιχειρήσεων, ναυτιλιακά, πληροφορική, ό,τι θες. Τιμές συζητήσιμες. Ηταν ή ίδια περίοδος που τα δημοσιεύματα στις εφημερίδες για «φάμπρικα πτυχιακών μέσω ίντερνετ» άρχισαν να πυκνώνουν. Χαρακτηριστικά το 2014 η δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος εξάρθρωσε κύκλωμα 47χρονου που μέσω ίντερνετ συντόνιζε δίκτυο ακαδημαϊκής απάτης, με πάνω από 100 συνεργάτες και 200 πελάτες, κοστολογώντας το διδακτορικό έως 8.500 ευρώ. Το 2017 αποκαλύπτεται στο Πανεπιστήμιο Πάτρας μεγάλο σκάνδαλο με 106 πανομοιότυπες εργασίες, προϊόν αγοραπωλησίας και αντιγραφής.
Τηλεφωνώντας σε εταιρείες
Πλέον ακόμα και ο πιο άσχετος έχει πέσει πάνω σε μία από τις πάμπολλες εταιρείες στο διαδίκτυο που πουλάνε πανεπιστημιακές εργασίες με το προκάλυμμα της «υποστήριξης φοιτητών». Με ονομασίες τύπου diplomatiki.gr, που παραπέμπουν σε πτυχία, επιτυχία, λύσεις, υποστήριξη φοιτητών κ.λπ., διαφημίζουν εκπτώσεις ύψους 30% (χωρίς να δηλώνουν ποια είναι η αρχική τιμή), υπόσχονται 100% επιτυχία, εχεμύθεια και την εξασφάλιση ότι η εργασία θα είναι «γνήσια και χωρίς λογοκλοπή».
Τηλεφωνήσαμε σε δύο εταιρείες -μία στην Αθήνα και μία στη Θεσσαλονίκη- ζητώντας κοστολόγιο για εργασία εξαμήνου. Ο πρώτος αρνήθηκε να συνεργαστεί μαζί μας, υποψιασμένος ότι τα στοιχεία που του δώσαμε δεν ήταν πραγματικά.
Ο δεύτερος, σε φροντιστήριο της Θεσσαλονίκης, δέχθηκε να εκπονήσει εργασία που θα παραδιδόταν και θα πληρωνόταν τμηματικά. «Υπάρχουν πολλοί κακοί συνάδελφοι, που δεν ξέρετε τι παίρνετε. Εμείς θα σας κόβουμε απόδειξη για ον λάιν σεμινάρια. Θα ελέγχετε την ποιότητα και αν δεν σας αρέσει, θα διακόπτετε ή θα σας τη διορθώνουμε». Ηταν πιεστικός και ζητούσε να στείλουμε άμεσα την παραγγελία μας, για «να μη χάνουμε χρόνο».
Σε διαδικτυακά φόρουμ υπάρχουν πολλές, ανώνυμες, καταγγελίες από δυσαρεστημένους φοιτητές, συνεργάτες και πελάτες, που είτε δεν πληρώθηκαν για τις υπηρεσίες τους είτε ανακάλυψαν ότι η εργασία που χρυσοπλήρωσαν ήταν γεμάτη λάθη ή προϊόν λογοκλοπής. Φυσικά κανείς δεν μπορεί να τους αποζημιώσει, αλλά ούτε και να ελέγξει τη γνησιότητα ή μη των καταγγελιών, καθώς ο χώρος των «κατ’ ανάθεση εργασιών» αποτελεί ένα σκοτεινό κύκλωμα που κινείται στη ζώνη του λυκόφωτος.
«Ρωτήστε στην Πάτρα»
Σχεδόν δέκα χρόνια μετά τις πρώτες αποκαλύψεις για αγορασμένες εργασίες, στην ΠΟΣΔΕΠ ακόμα... ψάχνονται. «Δεν έχουν γίνει πολλά βήματα ούτε στην καταγραφή ούτε στη συγκροτημένη αντιμετώπιση του φαινομένου» απαντά ο νυν πρόεδρος της ΠΟΣΔΕΠ, Στάθης Ευσταθόπουλος, στην ερώτηση τι στοιχεία συνέλεξαν από τότε. «Δυστυχώς, τέτοια κρούσματα αποκαλύπτονται μόνο αποσπασματικά, όταν κάποιος πιάνεται. Τελευταίο κρούσμα ήταν στην Πάτρα. Ρωτήστε εκεί».
Ο πρόεδρος ΠΟΣΔΕΠ, Στάθης Ευσταθόπουλος
Ρωτήσαμε. Κι εκεί, κι αλλού, και παραπέρα. Και καταλήξαμε ότι η ακαδημαϊκή απάτη κατ’ ανάθεση όχι μόνο ανθεί στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση, αλλά είναι μέρος μιας παγκόσμιας Λερναίας Υδρας που δύσκολα αντιμετωπίζεται.
Μετακομίζοντας, σταδιακά αλλά όχι αποκλειστικά, στο Διαδίκτυο, κάνει χρήση των ευκολιών τής «gig economy», της διαδικτυακής οικονομίας των «φασόν» υπηρεσιών, στα πρότυπα της Uber, του Airbnb και του Deliveroo, μέσα από πλατφόρμες διαμεσολάβησης.
Οπως στη βιομηχανία του φαστ φουντ διαδικτυακές πλατφόρμες ντελίβερι φέρνουν το φαγητό στο σπίτι σου, από διαφορετικά μαγαζιά, μέσω ενός στόλου κακοπληρωμένων ντελιβεράδων, έτσι στη βιομηχανία των πτυχιακών φαστ φουντ, οι εταιρείες-μεσάζοντες παραδίδουν την πτυχιακή στο ηλεκτρονικό σου γραμματοκιβώτιο με ένα δίκτυο κακοπληρωμένων, ανασφάλιστων «επιστημονικών συνεργατών», συνήθως άνεργων επιστημόνων, που κάνουν την ανάγκη όχι φιλοτιμία, αλλά δικαιολογία για να νερώσουν το κρασί της ακαδημαϊκής τους ακεραιότητας.
«Εχω έναν φίλο που έχει έναν φίλο...»
Αγοραστές εργασιών κατ' ανάθεση: μια υπηρεσία που κανένας δεν παραδέχεται ανοιχτά
Πιο εύκολα παραδέχεται ένας φοιτητής ότι κάνει χρήση μαλακών ναρκωτικών, παρά ότι πληρώνει για να αγοράσει εργασίες. Ούτε καν εμπιστευτικά. Ολοι οι φοιτητές με τους οποίους μιλήσαμε «έχουν έναν φίλο που έχει έναν φίλο», έχουν σκεφτεί να αγοράσουν εργασία αλλά δεν προχώρησαν, έχουν γνωστούς που πουλάνε αλλά κανέναν που αγοράζει. Η ηθική απαξίωση, το στίγμα και οι πειθαρχικές κυρώσεις που συνεπάγεται αυτή η μορφή ακαδημαϊκής εξαπάτησης κάνουν τους φοιτητές εξαιρετικά καχύποπτους να μιλήσουν, ειδικά σε δημοσιογράφους.
Και στο ελληνόφωνο διαδίκτυο έχουν κάνει την εμφάνισή τους διεθνείς πλατφόρμες εκπόνησης εργασιών που ακολουθούν το μοντέλο της uber και του airbnb: «Εδώ μπορείς να πάρεις τιμή από διάφορους συγγραφείς, χωρίς προμήθεια», διατείνεται διεθνής όμιλος που διαφημίζει ότι έχει «639 writers σε όλο τον κόσμο, 4.452 φοιτητές και 78.663 εργασίες»
Ο Δημήτρης είναι μεταπτυχιακός φοιτητής σε τμήμα του ΑΠΘ και εργαζόμενος. Δέχτηκε να μας μιλήσει υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας. «Στη Θεσσαλονίκη ξέρουμε ποια φροντιστήρια πουλάνε εργασίες. Ενας γνωστός μου εργάζεται σε ένα από αυτά. Η κατάσταση είναι γενικά προβληματική, δεν μπορώ να κατηγορήσω ούτε τους φοιτητές ούτε τα φροντιστήρια. Ο φοιτητής απλώς θέλει να πάρει το χαρτί. Την αγορά εργασίας δεν την ενδιαφέρουν πραγματικά οι ακαδημαϊκές γνώσεις. Πολλοί φοιτητές δουλεύουν και καταφεύγουν εκεί επειδή δεν προλαβαίνουν».
Πόσο κοστίζει μια αγορασμένη εργασία; «Ξέρω ότι για πτυχιακή εργασία στη Φιλοσοφική, ομαδική για τρία άτομα, το κοστολόγιο ήταν περίπου 450 ευρώ, 150 ο φοιτητής». Οπως μας λέει, αν κάνεις καιρό αυτή τη δουλειά σε φροντιστήριο, χτίζεις δικό σου πελατολόγιο, όπως οι φροντιστές βρίσκουν ιδιαίτερα. «Γι’ αυτό τα φροντιστήρια αποφεύγουν να φέρνουν σε επαφή τον φοιτητή με αυτόν που γράφει την εργασία, γιατί θα χάσουν τη δουλειά τους. Το φροντιστήριο δεν κάνει τίποτα, είναι απλώς ο μεσάζοντας».
Ιστοσελίδες με εργασίες επί πληρωμή
Επιρρίπτει σοβαρές ευθύνες στους ίδιους τους καθηγητές: «Αμφιβάλλω αν γίνεται έλεγχος στις εργασίες. Εχει τύχει να μάθω για μεγάλο όγκο εργασιών να διορθώνονται σε πέντε μέρες, κάτι αδύνατον αν θες να τις ελέγξεις. Πολλοί καθηγητές τις δίνουν σε μεταπτυχιακούς να τις διορθώσουν, στο πόδι». Εξίσου διαδεδομένη είναι η «κλωνοποίηση» εργασιών: «Είσαι φοιτητής στο ΠΑΜΑΚ, ξέρεις έναν φοιτητή στο Πάντειο, του δίνεις μια παλιά εργασία σου με το ίδιο θέμα. Αυτό γίνεται κατά κόρον». Πολλοί φοιτητές ξεπερνούν τυχόν αναστολές όταν βλέπουν ότι οι καθηγητές τους αδιαφορούν ή επιδίδονται και οι ίδιοι σε μικρές ή μεγαλύτερες παραβιάσεις του ακαδημαϊκού κώδικα. «Είχε ξεσπάσει θέμα όταν ένας καθηγητής μας δίδασκε τις διαφάνειες του ΑΠΘ στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο. Αν είναι έτσι, να βρούμε όλοι ένα υλικό και να διδάσκουμε οπουδήποτε».
Η συγκεκριμένη ιστοσελίδα διαφημίζει εργασίες εξαμήνου από 80 ευρώ, πτυχιακή από 100 και διπλωματική από 150. Οπως όλες εμφανίζεται ως «δίκτυο υποστήριξης ακαδημαϊκών σπουδών», όμως στην πράξη πρόκειται για στεγνή αγοραπωλησία έτοιμων εργασιών, πρακτική ακαδημαϊκής απάτης
«Το θέμα των πληρωμένων εργασιών στη σχολή μας δεν είναι τόσο διαδεδομένο, γιατί στα περισσότερα τμήματα δεν έχουμε εργασίες. Βέβαια όλοι έχουμε παρατηρήσει φροντιστήρια που μοιράζουν φυλλάδια μέσα στο πανεπιστήμιο για “διεκπεραίωση εργασιών”», μας λέει ο Φάνης, φοιτητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθήνας. «Σε τμήματα όμως όπως η Πληροφορική, που έχει πολλές εργασίες, παρατηρείται το φαινόμενο πιο συχνά».
Τιμολόγηση
Πιο εκτεταμένη είναι η αγορά εργασιών στα μεταπτυχιακά, κυρίως στις διπλωματικές. «Η τιμή κυμαίνεται από οκτώ ώς 15 ευρώ η σελίδα, σε εργασίες από 60 ώς 100 σελίδες. Περίπου 1.000 με 1.500 ευρώ» συνεχίζει ο φοιτητής.
Αποδίδει κι αυτός ευθύνη στους πλημμελείς ελέγχους των καθηγητών: «Οταν σε 1.000 φοιτητές αντιστοιχεί ένας διδάσκων και πρέπει να διορθώσει 1.000 εργασίες, δεν θα τις ελέγξει εξονυχιστικά. Εκεί βρίσκουν πάτημα τα φροντιστήρια να στείλουν μαζικά εργασίες, ειδικά σε μαθήματα που ξέρουν ότι οι διδάσκοντες δεν τις πολυκοιτάνε. Ως φοιτητές, επειδή υπάρχει η εκμετάλλευση των φροντιστηρίων, εύκολα πειθόμαστε να δώσουμε 100-150 ευρώ για μια εργασία. Οχι ότι μας περισσεύουν, αλλά αλλιώς είναι πολύ δύσκολο να την κάνεις μόνος σου, ειδικά αν δουλεύεις. Οταν ο καθηγητής δεν ασχολείται καν, θα προτιμήσεις να πας στο φροντιστήριο, που εγγυάται 100% επιτυχία και όλα καλά. Σαν να μην έγινε τίποτα».
Οι περιζήτητοι συγγραφείς-φαντάσματα
Πού πάνε οι αριστούχοι φοιτητές, οι άνεργοι και υποαπασχολούμενοι μεταπτυχιακοί, οι υπερπροσοντούχοι διδάκτορες που δεν μπορούν να βρουν αξιοπρεπή εργασία στο αντικείμενό τους; Οταν δεν μαζεύουν τα μπογαλάκια τους για το εξωτερικό ή, ακόμα και τότε, όταν δεν κυνηγούν «πρότζεκτ», μια έσχατη, όχι τόσο έντιμη λύση είναι το επισφαλές επάγγελμα του «αόρατου γραφιά». Είτε ως εργαζόμενοι-φασόν σε κάποια από τις εταιρείες που πουλούν εργασίες, είτε ως free lancers στη μαύρη αγορά της τριτοβάθμιας παραπαιδείας.
Δύο συγγραφείς-φαντάσματα διηγούνται την εμπειρία τους στην «Εφ.Συν.» (τα στοιχεία τους είναι αλλαγμένα μετά από δική τους παράκληση): «Οταν ήμουν τριτοετής, είδα μία ανάρτηση στη σελίδα του τμήματός μου στο facebook που καλούσε τους φοιτητές να αναλάβουν τη συγγραφή εργασιών άλλων φοιτητών έναντι αμοιβής», μας λέει o Μάνος, που σπουδάζει Δημόσια Διοίκηση. «Επικοινώνησα με το προφίλ, ήταν μάλλον fake. Ηρθαν σε επαφή μαζί μου και με ενημέρωσαν πώς θα γινόμουν εξωτερικός συνεργάτης. Ζήτησαν να εγγραφώ σε newsletter με αναγγελίες εργασιών, Δήλωνα τι με ενδιέφερε και κοστολογούσα ο ίδιος τη δουλειά. Για μια πτυχιακή 80 σελίδων ζήτησα 100 ευρώ. Μου ζήτησαν καλύτερη τιμή, το έριξα στα 80. Αργότερα έμαθα ότι η εργασία πωλήθηκε περίπου 500 ευρώ».
«Για καιρό δεν γνώριζα για ποια εταιρεία δούλευα. Μίλαγα μόνο με άτομα τα οποία ισχυρίζονταν ότι ήταν κοντινοί συνεργάτες την εταιρείας. Οταν σταμάτησα, συνέχισαν να με “σπαμάρουν” με μηνύματα. Κάποια στιγμή διαμαρτυρήθηκα στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας. Αρνήθηκαν ότι δουλεύω γι’ αυτούς, αλλά ως διά μαγείας τα μηνύματα κόπηκαν μαχαίρι...»
© Edgars Sermulis | Dreamstime.com
Ο Μάνος πληρωνόταν μαύρα μέσω τραπεζικού λογαριασμού. Δούλεψε έξι μήνες και έγραψε έξι εργασίες. «Δεν ήθελα να κάνω copy-paste. Ηθελα να κάνω σωστή δουλειά, με παραπομπές και βιβλιογραφία, κάτι που θα παρέδιδα κι εγώ ο ίδιος». Οπως στις περισσότερες πλατφόρμες του είδους, η ανωνυμία ήταν προϋπόθεση τόσο από την πλευρά του πελάτη όσο και του μεσάζοντα. «Ολη η επικοινωνία γινόταν μέσω mail. Για καιρό δεν γνώριζα για ποια εταιρεία δούλευα. Μίλαγα μόνο με άτομα τα οποία ισχυρίζονταν ότι ήταν κοντινοί συνεργάτες την εταιρείας. Οταν σταμάτησα, συνέχισαν να με “σπαμάρουν” με μηνύματα. Κάποια στιγμή διαμαρτυρήθηκα στα κεντρικά γραφεία της εταιρείας. Αρνήθηκαν ότι δουλεύω γι’ αυτούς, αλλά ως διά μαγείας τα μηνύματα κόπηκαν μαχαίρι...».
Η Κατερίνα σπούδασε ανθρωπιστικές επιστήμες, έχει διδακτορικό στην πολιτιστική διαχείριση και γνωρίζει καλά δύο ξένες γλώσσες. Μοιράζει τον χρόνο της μεταξύ ανεργίας και ημιαπασχόλησης. «Οικογενειακή φίλη μού ζήτησε να βοηθήσω την κόρη της στη διατριβή της στο Παιδαγωγικό. Μόνο που δεν επρόκειτο απλώς για παροχή βοήθειας, αλλά για τη συγγραφή της εργασίας από την πρώτη ώς την τελευταία σελίδα. Το μόνο που έκανε η υποψήφια διδάκτορας ήταν μερικές υπογραμμίσεις στη βιβλιογραφία, με βάση τις υποδείξεις των καθηγητών». Οσο για την αμοιβή, «η μητέρα με πλήρωνε τμηματικά, 300-500 ευρώ κάθε φορά. Υπολογίζω ότι στον ενάμιση χρόνο που μου πήρε η συγγραφή έλαβα γύρω στα 2.500 ευρώ, εξωφρενικά λίγα σε σχέση με τις ατέλειωτες ώρες που αφιέρωσα στη μελέτη και το γράψιμο. Τελικά η κοπέλα ντράπηκε να παρουσιάσει ξένη εργασία ως δική της και δεν πήγε καν να υποστηρίξει τη διατριβή».
«Οι ακαδημαϊκές απάτες είναι σαν το ντόπινγκ»
Γιώργος Ανδρουλάκης, πρόεδρος του Τμήματος Διοίκησης Επιχειρήσεων στο Πανεπιστήμιο Πατρών
Σάλος ξέσπασε τον Σεπτέμβριο του 2017 στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Πατρών, όταν ούτε δύο ούτε τρεις, αλλά 106 φοιτητές παρέδωσαν πανομοιότυπες εργασίες. Το ζήτημα πήρε πολιτικές διαστάσεις, ΔΑΠ και ΠΑΣΠ εξέδωσαν ανακοινώσεις που δικαιολογούσαν τους αντιγραφείς, ενώ η ΟΝΝΕΔ διέγραψε τοπικά μέλη της που εμπλέκονταν στην υπόθεση.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, κατόπιν έρευνας του Πανεπιστημίου ανακαλύφθηκε ότι «εγκέφαλος» της απάτης ήταν φοιτητής, συνεργάτης φροντιστηρίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που πούλησε την ίδια εργασία σε 20 άτομα, 100 ευρώ στον καθένα. Προφανώς οι 20 έδωσαν την εργασία σε άλλους, με αποτέλεσμα να πιαστούν όλοι. Οι 106 αποκλείστηκαν από την εξεταστική, πειθαρχική ποινή που χαρακτηρίστηκε λίαν επιεικής, και η κορυφή του παγόβουνου αναδύθηκε προσωρινά στην επιφάνεια.
Γιώργος Ανδρουλάκης, Πανεπιστήμιο Πατρών
Σήμερα ο πρόεδρος του τμήματος, Γιώργος Ανδρουλάκης, μας λέει ότι «το φαινόμενο έχει περιοριστεί, μη σας πω ότι στη δική μας σχολή έχει εκλείψει εντελώς. Μετά τον ντόρο που έγινε, είναι όλοι πιο προσεκτικοί». Αποφεύγει να μας πει αν όντως υπήρξε χρηματική συναλλαγή, σχολιάζοντας ότι διενεργείται ακόμα εισαγγελική έρευνα.
Πώς καταλαβαίνει αν μια εργασία είναι πλαστή ή αγορασμένη: «Αν ο φοιτητής που πρέπει να την υποστηρίξει δεν ξέρει καν τη βιβλιογραφία, τότε καταλαβαίνουμε ότι δεν είναι δική του. Αν πάλι γνωρίζει το περιεχόμενο της εργασίας, αυτό σημαίνει ότι πέτυχε τον σκοπό της -ακόμα και αν είναι αγορασμένη».
Αποδίδει το φαινόμενο στη «φροντιστηριοποίηση της μάθησης, που από την εποχή του Λυκείου περνάει ως νοοτροπία και μέσα στα πανεπιστήμια». Ποια είναι η λύση; «Πρέπει να πείσουμε τους φοιτητές ότι είμαστε δίπλα τους στον αγώνα της μάθησης. Ευτυχώς εδώ στην Πάτρα η σχέση με τους φοιτητές δεν είναι απρόσωπη. Κατά τη διάρκεια εκπόνησης της εργασίας, είμαστε κοντά τους για κάθε απορία, κάθε εμπόδιο, δεν μας παραδίδουν απλώς ένα χαρτί». Η αποκάλυψη του σκανδάλου είχε και θετικές συνέπειες: «Ελέγχουμε συστηματικά κάθε εργασία, με λογισμικό ανίχνευσης λογοκλοπής. Αυτό αποκλείει σε μεγάλο βαθμό τις πληρωμένες εργασίες, που συχνά είναι προϊόν αντιγραφών. Τώρα μάλιστα που ο έλεγχος λογοκλοπής τελειοποιείται σε γλώσσες εκτός των αγγλικών, φοβάμαι θα ανακαλυφθούν εργασίες από το εξωτερικό που θα είναι αντιγραμμένες. Πιθανόν να δούμε να αφαιρούνται ως και διδακτορικές διατριβές, σαν τους αθλητές που τους αφαιρούνται τα μετάλλια όταν αποδεικνύονται εκ των υστέρων ντοπαρισμένοι. Μόνο που όσο εξελίσσεται το αντι-ντόπινγκ τόσο το ντόπινγκ είναι ένα βήμα μπροστά. Ετσι συμβαίνει και με τις ακαδημαϊκές απάτες».
«Οι πληρωμένες εργασίες ακυρώνουν τον ρόλο του φοιτητή και υπονομεύουν την ακαδημαϊκότητα»
Κώστας Γαβρόγλου, υπουργός Παιδείας
Ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου ως πανεπιστημιακός δάσκαλος γνωρίζει το νοσηρό φαινόμενο της βιομηχανίας ακαδημαϊκών εργασιών επί πληρωμή. «Υπάρχει ένα στοιχείο παιδαγωγικό και ένα στοιχείο ηθικό. Διότι όλη η παιδαγωγική εμπλέκεται και με ηθικά στοιχεία» δηλώνει στην «Εφ.Συν.». «Πέρα από τις όποιες ποινικές ή πειθαρχικές πλευρές, έχουμε να κάνουμε με κάτι βαθιά ανήθικο. Αναφέρομαι και σε αυτόν που το πουλάει και σε αυτόν που το χρησιμοποιεί. Γιατί δώσαμε μάχη από τη δεκαετία του 1980 μέχρι το 2000, για να καθιερωθούν οι εργασίες στα πανεπιστημιακά μαθήματα και στα σεμινάρια. Κυρίως δόθηκε μια μάχη για το πώς θα γράφονται αυτές οι εργασίες. Με τη βιβλιογραφία τους, με μια κριτική ματιά, μικρές και μεγαλύτερες, ομαδικές και ατομικές, είχε κανείς τη δυνατότητα να υπερβεί τη σχολειοποίηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης».
Αναγνωρίζοντας ότι οι πληρωμένες εργασίες είναι μια διεθνής παθογένεια, παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στην παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα. «Ωστόσο δεν πρέπει να χάνουμε την τοπικότητα του φαινομένου. Πέρα από το ότι έχουμε να κάνουμε με διακίνηση μαύρου χρήματος, είναι μια πράξη που ακυρώνει τον ρόλο σου ως φοιτητή. Θα έχετε έναν αντίλογο από φοιτητές που θα λένε “δεν με ενδιαφέρουν όλα τα μαθήματα, το χρησιμοποιώ ώστε αυτά που με ενδιαφέρουν να μπορώ να τα κάνω καλύτερα” κτλ.
Το θεωρώ έωλο ως επιχείρημα. Οταν πας στο πανεπιστήμιο, ξέρεις το πρόγραμμά του από πριν. Είναι όλα δημοσιευμένα στο διαδίκτυο. Τι σημαίνει δεν μου αρέσει το Α, αλλά το Β μού αρέσει; Δεν πάει έτσι».
Ο υπουργός Παιδείας επισείει κυρίως την προσωπική ευθύνη του χρήστη και επιμένει ότι είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρχουν ποινικές κυρώσεις στις πλατφόρμες-φροντιστήρια: «Συνήθως δεν υπάρχει καν εμφανές φυσικό πρόσωπο, όλα γίνονται διαδικτυακά. Το ζήτημα είναι να πειστούν οι φοιτητές να μην τις χρησιμοποιούν». Παραδέχεται, τέλος, ότι για ένα τόσο σοβαρό θέμα δεν υπάρχει αντίστοιχη καμπάνια ενημέρωσης. Είναι κάτι που σκοπεύει να θέσει στη σύνοδο πρυτάνεων στην Κέρκυρα, η οποία ξεκινά αύριο.
«Η πρακτική αυτή υπονομεύει την ακαδημαϊκότητα. Δεν είναι δικαιολογία να λες “πήγα στο πανεπιστήμιο και επειδή δεν βρίσκω δουλειά θα πουλάω εργασίες”. Υπάρχουν κόκκινες γραμμές. Χρησιμοποιείς αυτό που σου έδωσε το δημόσιο πανεπιστήμιο και το στρέφεις εναντίον του».
«Κάθε χρόνο διακινούνται εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε εταιρείες ανάθεσης εργασιών»
Τόμας Λάνκαστερ, ο καθηγητής-διώκτης της ακαδημαϊκής απάτης
«Ενας στους εφτά φοιτητές παγκοσμίως εκτιμάται ότι έχει πληρώσει τρίτα πρόσωπα για να του γράψουν εργασίες». Με αυτό τον τίτλο συνόψιζε πέρυσι ο Guardian τα ευρήματα πολύχρονης έρευνας, δημοσιευμένης στο επιστημονικό περιοδικό Frontiers in Education, για το θέμα της «απάτης κατ’ ανάθεση» ή «απάτης με συμβόλαιο», όπως μεταφράζεται ο αγγλικός όρος contract cheating. Το φαινόμενο, εκτιμά η έρευνα, γιγαντώθηκε από το 2014, με την πληθώρα διαδικτυακών εταιρειών που υπόσχονται... αβάδιστα και χωρίς κίνδυνο να σου «πασάρουν» ετοιμοπαράδοτες εργασίες κάθε είδους, ακόμα και διδακτορικές διατριβές, για κάθε επιστημονικό κλάδο. Συχνά προέρχονται από κακοπληρωμένους γραφιάδες-επιστήμονες από πρώην αποικιοκρατούμενες χώρες (Κένυα, Ινδία, Πακιστάν), που εργάζονται σε συνθήκες γαλέρας.
Μιλήσαμε με τον «νονό» του όρου contract cheating, Τόμας Λάνκαστερ, καθηγητή Μαθηματικής Πληροφορικής, αναπληρωτή κοσμήτορα στο Πανεπιστήμιο του Στάφορντσαϊντ στη Μ. Βρετανία, που ερευνά επί δύο δεκαετίες ζητήματα ακαδημαϊκής ακεραιότητας, ανίχνευσης λογοκλοπής και απάτης κατ’ ανάθεση: «Οι πληρωμένες εργασίες δεν είναι κάτι καινούργιο. Σημείο καμπής ήταν η εξάπλωση των ιστοσελίδων μέσω των οποίων οι φοιτητές μπορούν ανώνυμα να προσλάβουν κάποιον να τους γράψει τις εργασίες. Οι υπηρεσίες αυτές έχουν πλέον τεράστια διείσδυση στον φοιτητικό πληθυσμό, ενώ με την αύξηση της διαθεσιμότητας οι τιμές έχουν πέσει», λέει στην «Εφ.Συν.».
Τόμας Λάνκαστερ
Ο ίδιος παρουσίασε την έρευνά του στην Ελλάδα το 2016 στο Αμερικάνικο Κολέγιο του Deree. «Κάποιοι φοιτητές γνώριζαν το φαινόμενο, κάποιοι όχι. Ομως στη σχολή είδα φυλλάδια που διαφήμιζαν εταιρείες για εργασίες επί πληρωμή. Στην έρευνα που είχαμε διεξαγάγει πριν από μια δεκαετία αναζητώντας φοιτητές που δημοσίευαν αιτήματα για εργασίες επί πληρωμή στο Διαδίκτυο, βρήκαμε φοιτητές που δήλωναν ότι έμεναν στην Ελλάδα».
Οπως εξηγεί, «κάθε χρόνο διακινούνται εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε εταιρείες ανάθεσης εργασιών. Αυτός είναι ο λόγος που νέες εταιρείες εμφανίζονται συνεχώς και οι υπάρχουσες στο Διαδίκτυο αυτοδιαφημίζονται τόσο έντονα».
Οι πιέσεις στο υπουργείο Παιδείας της Βρετανίας να λάβει μέτρα είναι έντονες, όμως «έχουν μπει σε δεύτερη μοίρα λόγω brexit». Ο εντοπισμός των πληρωμένων εργασιών είναι δύσκολος. «Οι ιστοσελίδες ισχυρίζονται πως δεν προβαίνουν σε λογοκλοπή. Προσπαθούν να πείσουν τους φοιτητές ότι δεν θα πιαστούν. Η πρότασή μου είναι να χρησιμοποιούμε μια ποικιλία προαπαιτούμενων, γραπτές εργασίες, ομαδικές και ατομικές παρουσιάσεις, εξετάσεις, ατομικές συνεντεύξεις. Ετσι οι φοιτητές αναπτύσσουν ένα ευρύ πεδίο ικανοτήτων και δεν μπορούν απλά να παρανομούν. Σημαντικό είναι να αντιμετωπίζουμε τους φοιτητές ως συνεργάτες. Να συζητάμε μαζί τους για τον λόγο που τους ανατίθενται εργασίες, γιατί είναι σημαντικό να εμπλουτίζουν τις ικανότητές τους για τον ίδιο τους τον εαυτό».
ΗΠΑ: Δωροδοκίες «αριστείας» στα ελίτ πανεπιστήμια
«Επιχείρηση πανεπιστημιακά μπλουζ». Ετσι βάφτισε το FBI την πολύκροτη υπόθεση εξάρθρωσης κυκλώματος που εξαγόραζε την εισαγωγή γόνων πλούσιων και ισχυρών οικογενειών σε πανεπιστήμια της ελίτ, όπως το Γέιλ, το Στάνφορντ, το Τζορτζτάουν. Εταιρεία πλήρωνε φροντιστές, που έδιναν εξετάσεις αντί των παιδιών ή διόρθωναν κρυφά τα γραπτά τους, και δωροδοκούσε εξεταστές και προπονητές. Στο σκάνδαλο, που αποκαλύφθηκε τον Μάρτιο, εκτιμάται ότι διακινήθηκε μαύρο χρήμα ύψους 25 εκατομμυρίων δολαρίων. Κάθε γονέας πλήρωνε από 250.000 ώς και 6,5 εκατομμύρια δολάρια. Μεταξύ των γονέων που κατηγορήθηκαν ήταν διευθυντές μεγάλων επιχειρήσεων και σταρ του Χόλιγουντ, όπως η υποψήφια για Οσκαρ Φελίσιτι Χόφμαν.
Ισπανοί πολιτικοί με «πέτσινα» πτυχία
Τον Σεπτέμβριο του ’18 η πολιτική σκηνή της Ισπανίας συνταράχθηκε από σκάνδαλα ακαδημαϊκής απάτης. Η υπουργός Υγείας, Κάρμεν Μοντόν, παραιτήθηκε όταν αποκαλύφθηκε ότι απέκτησε μεταπτυχιακό με δόλιο τρόπο. Κατηγορίες ότι εξαγόρασε το πτυχίο του αντιμετώπισε και ο νέος ηγέτης του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος, Πάμπλο Κασάδο, ενώ στο σκάνδαλο ενεπλάκησαν και άλλα πολιτικά στελέχη. Οι κατηγορίες για πλαστά πτυχία έφτασαν μέχρι τον πρωθυπουργό Πέτρο Σάντσεθ, οδηγώντας τον να αναρτήσει στο διαδίκτυο το διδακτορικό του για να διαλύσει τις υποψίες.
Το ανύπαρκτο μεταπτυχιακό του Γερούν Ντάισελμπλουμ
Το 2013 ο ιρλανδικός Independent αποκάλυψε ότι ο τότε επικεφαλής του Εurogroup και υπουργός Οικονομικών της Ολλανδίας, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ουδέποτε απέκτησε μεταπτυχιακό από το Πανεπιστήμιο του Κορκ, όπως διατεινόταν στο βιογραφικό του. Ο πολιτικός αντέδρασε ετεροχρονισμένα, αλλάζοντας απλώς τη διατύπωση στο θολό «παρακολούθησε μαθήματα για μεταπτυχιακό» και έκτοτε ούτε γάτα ούτε ζημιά.
Μερικά επιπλέον στοιχεία
● Σε έναν παγκόσμιο πληθυσμό 207 εκατομμυρίων σπουδαστών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο από το 1978 έως σήμερα 7 εκατομμύρια πλήρωσαν έστω μία φορά στη ζωή τους για να γράψει άλλος την εργασία τους. Ο αριθμός εκτοξεύεται στα 30 εκατομμύρια από το 2014 - ένας στους επτά φοιτητές. (Πηγή: έρευνα Frontiers in Education - 2018)
● 68% των προπτυχιακών φοιτητών έχει παραδεχτεί σε δειγματοληπτικές έρευνες ότι «κλέβει» σε γραπτές εργασίες και εξετάσεις (δείγμα 71.000 φοιτητών σε διάρκεια 12 χρόνων)
● 43% των μεταπτυχιακών φοιτητών έχει παραδεχτεί ότι «κλέβει» σε εξετάσεις και εργασίες (δείγμα 17.000 μεταπτυχιακών) (Πηγή: International Center for Academic Intergrity)
efsyn
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου