Σάββατο 24 Ιανουαρίου 2015

Η μάχη των εκλογών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης

 

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται διεθνώς η τάση διεύρυνσης του πεδίου της πολιτικής αντιπαράθεσης πέραν των συμβατικών μέσων, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Έτσι, καθώς οι κρίσιμες εκλογές της 25ης Ιανουαρίου πλησιάζουν, ο «πόλεμος» στο ελληνικό Facebook και Twitter κορυφώνεται.


  Τα κοινωνικά δίκτυα είναι αμφίδρομα, άμεσα και σχεδόν καθολικά προσβάσιμα, με αποτέλεσμα να ευνοούν την... αντιπαράθεση απόψεων. Επιπλέον η διαδικασία του συλλογικού φιλτραρίσματος ειδήσεων από τους κοινωνικούς μας κύκλους μέσα σε αυτά, τα απαλλάσσει σε κάποιο βαθμό από την καχυποψία απέναντι σε πολλά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
Πρόσφατα, οι τάσεις που παρατηρούνται στα κοινωνικά δίκτυα έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται για έρευνα κοινής γνώμης. Έχουν χρησιμοποιηθεί ακόμα και για την πρόβλεψη εκλογικού αποτελέσματος στις ΗΠΑ ενώ παρακολουθούνται στενά και από τα κομματικά επιτελεία. Οι τεχνολογικές πλατφόρμες προσφέρουν τόσο τα δεδομένα όσο και τα εργαλεία επεξεργασίας τους για μετρήσεις πολύ πιο γρήγορες και φθηνές από τις συμβατικές δημοσκοπήσεις. Οι ερευνητές επικεντρώνονται κυρίως σε τρείς δείκτες:
  • Τον αριθμό των αναφορών στις πολιτικές οντότητες, δηλαδή στα κόμματα και τα πολιτικά πρόσωπα. Υπάρχουν μάλιστα επιστημονικές δημοσιεύσεις που ισχυρίζονται ότι ο αριθμός αναφορών στο Twitter είναι ενδεικτικός του αποτελέσματος υπό το πρίσμα συγκεκριμένων μοντέλων, αλλά και δημοσιεύσεις που αντικρούουν αυτό τον ισχυρισμό.
  • Τον βαθμό αλληλεπίδρασης (engagement) των χρηστών με υλικό που διαμοιράζεται στα κοινωνικά μέσα και αφορούν κάποια πολιτική οντότητα. Αυτός μεταφράζεται στον αριθμό των προβολών, likes (Facebook) ή favs (Twitter), προωθήσεων (shares ή retweets αντίστοιχα) και σχολίων επί των δημοσιεύσεων και μηνυμάτων.
  • Την συνισταμένη ανάλυση αισθήματος (sentiment analysis) που εκφράζεται συλλογικά για την οντότητα, όπως μετράται με αλγόριθμους επεξεργασίας φυσικής γλώσσας. Η ανάλυση αισθήματος είναι πολύ δύσκολη για την ελληνική γλώσσα, ειδικά στο διαλεκτικό πλαίσιο των κοινωνικών δικτύων.
Στη συνέχεια θα δούμε πως διαμορφώνονται μερικά από αυτά τα στοιχεία για τις ελληνικές εκλογές. Η ανάλυση που ακολουθεί είναι ενδεικτική του κλίματος που διαμορφώνεται στα κοινωνικά δίκτυα εν όψει των εκλογών αλλά δεν έχει σχεδιαστεί ωστέ να έχει προγνωστικό χαρακτήρα. Έχει διενεργηθεί με εφαρμογές επεξεργασίας δεδομένων από τα κοινωνικά δίκτυα, οι οποίες είναι ελεύθερης πρόσβασης για τους χρήστες τους.
Όσον αφορά το Facebook, ανάμεσα σε άλλες, ενδιαφέρον έχουν δύο αντίπαλες σελίδες, που επιχειρούν να αποδομήσουν τον αντίπαλο με συνεχή ροή υλικού. Πρόκειται για το φιλικό στον ΣΥΡΙΖΑ «Λέμε την Αλήθεια, εγγυόμαστε το Μνημόνιο» (http://www.facebook.com/lemetinalithia) και το φιλικό στη Νέα Δημοκρατία «Μάθε την αλήθεια για τον ΣΥΡΙΖΑ» (http://www.facebook.com/mathetonsyriza). Οι φίλοι των δύο σελίδων είναι περίπου ίσοι στον αριθμό (ελαφρά υπεροχή εκείνης του ΣΥΡΙΖΑ τη στιγμή που γράφεται το άρθρο) αλλά με μια πιο προσεκτική ματιά στους σημαντικότερους δείκτες, η εικόνα είναι τελείως διαφορετική.
Όσον αφορά το βαθμό αλληλεπίδρασης των χρηστών, όπως αναφέρθηκε, αυτός δείχνει το πόσο θετικά δέχονται οι χρήστες της το υλικό που δημοσιεύει η κάθε σελίδα και πόσο τους ενεργοποιεί ώστε να το προωθήσουν και να το σχολιάσουν. Επίσης καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το εύρος χρηστών στο οποίο φτάνει τελικά το μήνυμα. Όπως φαίνεται στο πρώτο διάγραμμα, η φιλική προς τον ΣΥΡΙΖΑ σελίδα «Λέμε την Αλήθεια, Εγγυόμαστε το Μνημόνιο» έχει περίπου τριπλάσιο αριθμό αλληλεπιδράσεων σε σχέση με τη φιλική προς τη ΝΔ σελίδα «Μάθε τον ΣΥΡΙΖΑ».(Πατήστε πάνω στις εικόνες για να δείτε πλήρως τα γραφήματα)
Πιο αναλυτικά, όπως φαίνεται στο δεύτερο διάγραμμα η φιλική στον ΣΥΡΙΖΑ σελίδα έχει, από τη στιγμή που άνοιξε μετά την προκύρηξη των εκλογών μέχρι τη στιγμή που γράφεται το άρθρο, 8.800 αλληλεπιδράσεις στις δημοσιεύσεις της από τους χρήστες της ενώ η φιλική στη ΝΔ σελίδα 2.700. Ο μέσος αριθμός αλληλεπιδράσεων ανά χρήστη που έχει κάνει like στη σελίδα είναι για τη φιλική προς τον ΣΥΡΙΖΑ σελίδα 7,5 και για τη φιλική προς τη ΝΔ σελίδα 2,3.
Στο επόμενο διάγραμμα φαίνεται η διαχρονική εξέλιξη του δείκτη αλληλεπίδρασης για τις δύο σελίδες.
Ως αποτέλεσμα των τριπλάσιων αλληλεπιδράσεων, o αριθμός των χρηστών που μιλάνε για τη σελίδα που δημοσιεύει υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ είναι σχεδόν τετραπλάσιος εκείνων που μιλάνε για τη σελίδα της ΝΔ. O δείκτης PTAT είναι ο αριθμός των μοναδικών χρηστών που δημιουργούν μία δημοσίευση οι ίδιοι με βάση το μήνυμα της σελίδας που παρακολουθούν. Το επόμενο γράφημα δείχνει ότι τα μηνύματα της σελίδας υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ έχουν τέσσερις φορές περισσότερη διεισδυτικότητα από αυτά υπέρ της ΝΔ.
Στο άλλο μεγάλο κοινωνικό δίκτυο, το Twitter, το οποίο έχει πιο έντονο πολιτικό και δημοσιογραφικό χαρακτήρα, ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η διαδικτυακή συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα που έλαβε χώρα την Τετάρτη 14/1 μέσω Twitter με hashtag #asktsipras, αναδείχτηκε πρώτη τάση (Twitter trending topic) στην Ελλάδα και τρίτη παγκοσμίως για μία ώρα και πενήντα λεπτά, με πάνω από 38 χιλιάδες tweets. Στο παρακάτω διάγραμμα καταγράφεται η συγκεκριμένη τάση, το μέγεθος και η διάρκειά της ανάμεσα σε άλλες παγκόσμιες τάσεις την ίδια μέρα.
Τέλος όσον αφορά την αναφορά οντοτήτων στο Twitter, το επόμενο διάγραμμα απεικονίζει ότι οι αναφορές στον ΣΥΡΙΖΑ είναι συνολικά περίπου 113 χιλιάδες για το διάστημα 17/12 με 16/1 ενώ για τη ΝΔ (αναφερόμενη είτε ως ΝΔ είτε ως Νέα Δημοκρατία) είναι συνολικά περίπου 58 χιλιάδες.
Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι, εν όψει των εκλογών της 25ης Ιανουαρίου, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει περισσότερη πρόσβαση και επιρροή στα κοινωνικά δίκτυα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί το θέμα συζήτησης για περισσότερους χρήστες και οι χρήστες που διάκεινται φιλικά σε αυτόν ενεργοποιούνται, δέχονται και διαμοιράζουν τα φιλικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ μηνύματα περισσότερο από ότι οι αντίστοιχοι της ΝΔ.
*Ο Άρης Παπαδόπουλος είναι Software Product Manager
 efsyn

Δεν υπάρχουν σχόλια: