Μασκαράδες χωρίς μάσκα

Δεν χρειάζεται να έρθουν οι μέρες της Αποκριάς για να παρελάσουν κάποιοι ως μασκαράδες. Οι μασκαράδες, οι αληθινοί, έχουν το προνόμιο να παρελαύνουν συχνά κι ας νομίζουν ότι περνούν απαρατήρητοι. Η μάσκα που φορούν είναι αόρατη. Φαίνεται στον λόγο τους, στην κίνηση του χεριού και του σώματος, στην υποτιθέμενη πρακτική και θεωρία, στο τάχα μου ενδιαφέρον...


Αυτή τη μάσκα δεν επιτρέπουν να τη χρησιμοποιούν και πολλοί άλλοι, είναι αποκλειστικής χρήσης. Ή καλύτερα η δική τους είναι η γνήσια, με διαχρονική χρήση και μοναδικότητα. Στις άλλες, στις απομιμήσεις, επιτρέπεται η χρήση τους, αλλά στη γνήσια αυτοί έχουν κατοχυρώσει τα δικαιώματα.

Συχνά συναντάμε τον προστάτη του κοινού συμφέροντος, της γειτονιάς, της πόλης, της χώρας. Αυτός διά των πράξεών του θα μας σώσει. «Κατόπιν ενεργειών μου» ανακοίνωνε παλιά. Δελτίο Τύπου συντάσσει σήμερα και για το μικρότερο αυτονόητο γεγονός.

Ευκολοφόρετη είναι η μάσκα του πατριώτη· ποιος θα αμφισβητήσει κάποιον που δηλώνει ότι αγαπά τη χώρα του, υψώνει σημαία, βγάζει λόγους, ντύνεται μακεδονομάχος ή κάτι παρεμφερές. Το δηλώνει, βρε αδερφέ, και θέλει να συμφωνούν με το δικό του πνεύμα και οι άλλοι. Αλλά, σε κάποιες περιπτώσεις που χρειάστηκε η απόδειξη του πατριωτισμού, η μάσκα δεν επαρκούσε· γιατί ήταν απών.

Αμ οι μασκαράδες της ηθικής, μαζί και της υποκρισίας, ξιφουλκούν κατά των άλλων των ανήθικων, που δεν ταυτίζονται με τη θεωρία που σχημάτισε το φωτοστέφανό τους. Αυτοί αποτελούν μόνοι τους μια κατηγορία και μετά είναι οι άγιοι. Στην κατηγορία αυτή την καλύτερη μάσκα τη φορούν οι δήθεν θρήσκοι. Ακολουθούν επακριβώς ό,τι έχουν αυτοκαθορίσει ως καθήκοντα, αλλά όταν φτάσουμε στην πρακτική εφαρμογή των θεωριών κωλύονται. Ο ρόλος τους είναι θεωρητικός· αυτοί είναι θρησκευόμενοι, οι άλλοι είναι απλώς αντίχριστοι.

Η παρέλαση στη ζωή συνεχίζεται με πολλά προσωπεία. Ακολουθούν οι προστάτες των φτωχών, των αδυνάτων, των προσφύγων, του αθλητισμού, του Τύπου, της ελευθερίας, αλλά και της επανάστασης. Χρόνια και χρόνια κυκλοφορούν μασκαράδες γύρω μας. Αληθινοί, με φανερό τον ρόλο τους κι ας νομίζουν το αντίθετο. Σε εμάς μένει να τους αποκαλύπτουμε, να τους παρουσιάζουμε και να τους εκθέτουμε, αν το καταλαβαίνουν αυτό. Και να φωνάζουμε, σαν τον Ανδρέα Λασκαράτο: «Σε γνωρίζω, μασκαρά· είσαι μασκαράς!…», ακόμα κι αν κάποια φορά είμαστε εμείς.

* Συγγραφέας, διδάκτωρ Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας

efsyn