Πίσω από το πολυδιαφημισμένο ταξίδι Σαμαρά στις ΗΠΑ και τη συνάντηση με τον Ομπάμα, στήθηκε ένας μύθος: η Γερμανία και ο Ευρωβορράς αντιπροσωπεύουν τη «λιτότητα», ενώ ο Ομπάμα στις ΗΠΑ αντιπροσωπεύει την «ανάπτυξη».
Τίποτε δεν είναι πιο...
μακριά από την πραγματικότητα.
Οι «αντι-μερκελικές» δάφνες που διεκδίκησε ο πρωθυπουργός στην Ουάσιγκτον δεν κολλάνε πουθενά με το νέο πογκρόμ λιτότητας Σαμαρά-Βενιζέλου στην Αθήνα, στο όνομα της «βιωσιμότητας» του χρέους. Μπορεί οι τρόποι αντιμετώπισης της κρίσης να διαφέρουν (με λιγότερη ή περισσότερη κρατική συμμετοχή στις «διασώσεις»), αλλά ποιος πληρώνει το... μάρμαρο του χρέους αποτελεί κοινό παρονομαστή σε ΗΠΑ και Ευρώπη.
Σε λίγες ημέρες, συμπληρώνονται 6 χρόνια από το ξέσπασμα της διεθνούς κρίσης (το κραχ στα ακίνητα, subprime κ.λπ.), όχι σε κάποια «εξωτική» χώρα, αλλά στη Wall Street, τη Μέκκα των αγορών, προκαλώντας παγκόσμια ασφυξία. Σήμερα, η οικονομία των ΗΠΑ εξακολουθεί να παραμένει αναιμική και επίφοβη, παρά τον πακτωλό «τυπωμένου» χρήματος (4 τρισ. δολ.) που έχει διοχετεύσει η κεντρική τράπεζα (Fed) από το 2009, για να αποφύγει τα χειρότερα... αλά 1929.
Εκθεση του οίκου S&Ρ (λίγο πριν από την πτώχευση του Ντιτρόιτ) προειδοποιεί πως η μεγαλύτερη οικονομία στον πλανήτη γνωρίζει «μέτρια ανάπτυξη», η Κίνα «επιβραδύνει ανησυχητικά» και η Ευρωζώνη είναι «ο πιο αδύναμος κρίκος». Η Fed κατάφερε να σώσει τους τραπεζίτες, προς το παρόν, αλλά το χρήμα δεν διοχετεύεται προς τα κάτω. Χωρίς δημόσιο έλεγχο, παραμένει στα χέρια των ανθρώπων της Wall Street, που το ρίχνουν ξανά στις φούσκες.
Οι μετοχές έχουν εκτοξευθεί 150% από τον πάτο του 2009 και οι «διεγερτικές» παρεμβάσεις έχουν εκτινάξει το αμερικανικό χρέος πάνω από τα 16 τρισ. δολ., στο 103% του ΑΕΠ και το έλλειμμα στο 7%. Υπό αυτό το πρίσμα, ο υπουργός Οικονομικών, Τζακ Λιου (που πέρασε από Αθήνα) έχει αναλάβει να εφαρμόσει το πιο άγριο πακέτο λιτότητας στην ιστορία των ΗΠΑ, με περικοπές 2 τρισ. δολ. σε μια δεκαετία.
Μπορεί ο Ομπάμα να «σουβλίζει» τη Μέρκελ, στις συνόδους κορυφής του G20, όμως η κυβέρνηση των Δημοκρατικών έχει νομοθετικά δεσμευθεί, υποκύπτοντας στις πιέσεις των Ρεπουμπλικανών μπροστά στο «δημοσιονομικό γκρεμό», το μεγαλύτερο μερίδιο περικοπών να γίνει στην Υγειονομική Περίθαλψη και την Κοινωνική Ασφάλιση.
Σε πολλές πολιτείες μπαίνει βαθιά το μαχαίρι σε δήμους, σχολεία, νοσοκομεία, δημόσια έργα και υπηρεσίες. Η μεγάλη απεργία των εκπαιδευτικών στο Σικάγο και το κίνημα Occupy Wall Street έχουν αναδείξει τι σημαίνει λιτότητα στις ΗΠΑ. Ακόμα και η «κρατικοποίηση» της General Motors, όταν πτώχευσε μετά τη Lehman Brothers το 2008, δεν ήταν αναίμακτη: μείωση κατά 40% στα κατώτατα ωρομίσθια ήταν το αντάλλαγμα για τη «διάσωση» Ομπάμα, καθιέρωση ατομικών συμβάσεων και απολύσεις.
Οι υπερ-πλούσιοι, το 1% με το υψηλότερο εισόδημα, έχουν καρπωθεί το 93% της αύξησης του ΑΕΠ από τα χαμηλά του 2009, ενώ το πραγματικό μέσο εισόδημα των νοικοκυριών έχει πέσει κατά 5% αφότου ανέλαβε ο Ομπάμα και το επίσημο ποσοστό φτώχειας ξεπερνά το 15% (46,5 εκατ. άνθρωποι).
Οι μεγάλες εταιρείες έχουν αυξήσει τα κέρδη τους στην ύφεση, με συρρίκνωση μισθών και απολύσεις, αλλά αρνούνται να χρησιμοποιήσουν αυτή τη συσσωρευμένη ρευστότητα (κοντά 2 τρισ. δολ.) για να αυξήσουν το επίπεδο των επενδύσεων, όσο δεν προσδοκούν «ικανοποιητικές μελλοντικές αποδόσεις».
Αδυναμία που αποτελεί και το μεγάλο γρίφο της κρίσης διεθνώς. Υπενθυμίζει πως πίσω από τις διαφοροποιημένες «σχολές» διαχείρισης της ύφεσης και του χρέους (είτε με τη νεοφιλελεύθερη μέθοδο είτε με τη νεοκεϊνσιανή είτε μικτά), το αντάλλαγμα της λιτότητας παραμένει κυρίαρχη δέσμευση και στις δύο όχθες του Ατλαντικού...
Η ανάλυση από τον Κώστα Σαρρή ("Ελευθεροτυπία")
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου